TE HAEATA
  TE UTU MO TE TAU }
KOTAHI 2s 6d}               " Tatou ka haere i to Ihowa Maramatanga."       { TE  MO TE PUKAPUKA
KOTAHI 3d
   VOL. 11.]                   AKARANA,    HANUARE     1, 1861.                   [No. 10.
     MARAMATAKA     MO  HANUARE.

    Hei te 11 o nga ra Hua ai te Marama.
   Hei te 27 o nga ra Kowiti ai te Marama.
     
  1  Turei    
  2   Wenerei   
  3   Tarei
  4   Parairei   
  5   Hatarei   

  6   Ra Tapu    Waiata 30, 31.
  7  Manei
  8  Turei
  9   Wenerei
 10 Tarei      
 11  Parairei
 12  Hatarei

 13  Ra Tapu    Waiata 68.
 14 Manei      
 15  Turei    
 16  Wenerei  
 17  Tarei     
 18  Parairei
 19  Hatarei

 20  Ra Tapu    Waiata 102, 103.
 21  Manei
 22  Turei
 23  Wenerei
 24  Tarei
 25  Parairei
 26   Hatarei

 27   Ra Tapu  i Waiata 120, 123.
 28   Manei
 29   Turei
 30   Wenerei
 31   Tarei                               
                                                                                 
E taia ana Te Haeata i te tahi o nga ra
o nga marama katoa.
Te utu  mo  tenei niupepa hia rua hereni
mo te  Tau te kau ma  rua nga niupepa e
taia i te tau kotahi.
Ko nga tangata e mea ana kia taia o ratou
whakaaro ki tenei niupepa, me tuhituhi a ratou
pukapuka ki te Kai-Tuhi o Te Haeata, ara ki a
Te Patara, kei Onehunga.  Ko  te tangata
e hiahia ana  kia taia tona panuitanga ki
te Haeata nei, me kawe i tana pukapuka kia
Te  Wirihana ki te Whare  Perehi o "The
New  Zealander," ma Te Wirihana e whaka-
rite utu mo te panuitanga ka taia. 

i       TE  HAEATA.

       AKARANA, HANUARE 1, 1861.
 !             -                                                                                     \_
         TE TAU HOU.
KUA mate  te tau I860, kua poto ona
 mamma,    kua rupeke  ona wiki, kua
pahemo  ona ra, kua huri, kua puta he
i tau hou, ara, te tau 1861. Tena ra kou-
 tou, e nga kai korero o Te Haeata. Tena
| ra koumu, e nga tangata i roto i nga Hahi
i o Ihu Karaiti. Tonu ra koutou e noho
i ana i roto i te atawhai o te Atua : kia ora
 koutou i roto i tenei tau hou ka puta nei.
 Kia marama koutou, kia hari i roto i nga
 ra, kia tau tonu te atawhai o te Atua ki
: runga ki a koutou. " Kia whakanuia ki
• a koutou te aroha noa me le rangimarie"
i Ta matou inihi tenei ki a koutou.
i  Ka  rile tatou ki te tira haere, kua eke
i ki runga  ki te taumata  e titiro ana ki
' muri, e titiro ana ki mua. Me pera he
 tikanga ma tatou i tenei ra. Me titiro
• tatou whakamuri, me te tangata haere e
! mahara ana ki nga whenua kua mahue
 ki muri, ki nga maunga  kua pikitia, ki
i nga repo kua kauria, ki nga awa kua!
 whitingia, ki nga wahi kino kua mahue
 atu, waihoki me titiro tatou ki nga wahi
 o  te tau ka mate  nei. Maharatia nga
 atawhainga o te Kai-tiaki— ka nui! Na te 
 aha hoki i tae ai tatou ki tenei wahi?'
i Nana huki. He tokomaha i matika mai i
 a tatou i te ra tuatahi o te tau 1860, 
| otiia kua hinga i te huarahi, kua moe i te 
 takiwa, kahore i tae ki nga wahi mutunga
I o te tau. Erangi talon kua tiakina tatou i
 e le Atua, kua atawhaitia, kua homai he 
 kai, he kakahu, he aha, mo te tinana, kua i
 tukua tonutia mai hoki ana kupu, me tona
 Wairua  hei whakaora i o tatou nei wai-
 rua.  Maharatia enei mahi ana, kia puta 
ai ta tatou whakamoemiti mona, kia hau 
 hoki a tatou whakapai.              
       "Ko  te kiri kahurangi hoki,
       1 wera i te ahi :
       Ko au, ko te kiri tutua,           '
       K waiho mo  te ora ;
       Ko au, ko te kiri matotoru,        
      E  whakaora mo le ao ;           
       Ko  (e kiri kopipi                  i
       E tuku ki te mate."               i
  Maharatia hoki nga raruraru me  nga
 he o te tau ka mate nei —ka nui! Nui ake
 i nga kino o nga tau katoa o mua  iho.
 Kua  huri era tau me ona kino ano, otiia
 kati ano te tau i tino he rawa ai te motu
 nei ko te tau 1860. Rokohanga mai e
 noho ana tatou i te kainga marama, hoe
 ana i te aio, marino ana te moana, kahore
 ana he hau, tohu noa ka pera tonu, ka
 pai tonu. Otiia kihai i taro kua kakahu
 pouaru mai te rangi, kua weriko mai te
| uira, kua tangi te whatitiri, kua ru te
 whenua, kua pa te hau-hau kino, kua tu
 te ngaru, kua tukoki te waka, kua oho
 nga iwi, kua pawera katoa, kei te tangi,
 e tangi nei ano.
        '• Kokirikiri ai
       Te ao kapua, e rere mai ra
       Kei te moana, e—i.
       Ki konei au
        Mihi atu ai, (angi atu ai,
        Ki aku nei tamariki, e—i.
       Ehara  i te tangata,
       Ko te whatu toto, o te ngakau.
       Motuhia putunga mahara,
        I a au, e—i."
   Tirohia nga he o te tau, kohikohia nga
 he o te tau, hapainga nga he o te tau kia
 tarewa ki runga hei matapakinga ma nga
 iwi, hei whakamamae i te ngakau o tera
 o tera, kia ripeneta nga  tangata ki  te
 Atua, kia murua e ia te kino, kia whaka-
 mutua nga raruraru. 'Tahi te mahi mau-
 mau noa a te tangata i nga taima! Tana
 mahi whakaputa ke i nga (ikanga pai a te
 Atua ! I tukua mai to tatou hoa kua mate
 nei hei kai-whakaako mo tatou ki nga
 ritenga pai, hei kawe taima mai ki a tatou
 kia whai wahi ai tatou hei mahi i nga
 mahi pai a te Atua, hei mahi oranga mo
 tatou, hei ngaki i te whenua, hei rapu i
 te kupu, hei inoi ki a ia. Kihai i homai
e ia te tau kua mate kia whai taima mo
le pakanga, kia haere ki te whawhai, kia
whakapaungia ona  rangi i roto i nga
runangatanga, i nga haerenga ki te wha-
kahau  riri, kia mau tonu te pu i te ringa
hei tokotoko mo te tangata, kia
       " Haere atu ki te amiomio
      I te nuku o te whenua,
       Ki te rapurapu pu,
       Ki te rapurapu paura.
       Ki (e tahi moana,
       Kia tu ki runga,
       Kia kite i te ao rere mai o tona kainga."

                                    TE  HAEATA.
 Kahore, kiano i homai i te taima mo te
 pera, engari maumau ana tatou i nga
 taima pai mo enei mahi he. Tena, me
 pehea tatou? Ekore  ra e hoki mai te
 taima kua pahemo nei, ekore e taea te
 whakakahore i nga mahi kua oti nei, e
 kore e ahei te whakahoki mai nga wairua
 o nga tangata kua hinga. Oti, me pehea
 tatou? Me  titiro tatou ki mua, kati ano
 nga ra mo. te kino ko enei kua pahure
 nei, me rohe i konei te he, me hoko te
 taima e ki ana a Paora, ara, mahia paitia
 i nga ra e takoto ake nei. Maharatia e
 poto ana te taima, " e tutata ana te wa,"
 he mea hohoro rawa hoki, ano he wai-
 rere, tangi ana te ia, riro una te tangata
 i runga i te mata o te wai, tere ana, ka
 riro i te taiheke nui—he huruhuru manu
 hoki nga  parirau o te taima, roharoha
 tonu ana,  rere tonu, ekore  e okioki,
 tikina hopukia kiu mau, kei pahemo kau
 atu—kei  roa e hari ana, ekore  hoki e
 tatari. Ko tatou te mea ana taiho, ekore
 hoki te taima e tatari, ekore e noho, rere
 tonu, rere tonu, mahia hoki i te mea e
 mau ana.  Mahia hoki ki nga mahi pai,
 ta te mea ekore e mohio ki tona mutunga.
 Tenei tatou te kite nei i te ra tuatahi o te
 tau, ko wai tohu ai e kite ano tatou i te
 ra whakamutunga. Akuanei  ka tapaea
 putia i waenga, ka poroa putia kahore
 ano e tae ki te pito. Engari, kia mataara
 kei rokohanga mui e te kai-tiki mai, e moe
 ana. Me pehea te kupu mo te iwi e pa-
 kanga tonu ana? Mate ana (e tau tawhito
 i runga i te pakanga, ura ana te tau hou i
 runga i taua mahi ra ano. Tokohia ranei
 o te iwi kua riro ki te whawhai, e kite i
te mutunga o te tau hou nei? Akuanei
ka tokomaha kua timata i (ona tau wha-
kamutunga,   kua  riro ki te keri rua
 tupapaku mona, kiu hohoro ai iu te moe ki
roto ki te moenga mataotao. " E, me i
tupato ratou, me i mohio ki tenei, me i
 whakaaro ki to ratou mutunga iho."
   Tena, tena, e te whanau,  me  titiro
koutou ki raua; ata whakahaerea he tika-
nga mo  nga ra o te tau nei, kia tae ono te
manawa,   kia tatu te ngakau, kia a.tea te
tangata ki te mahi oranga mona. "Ho-
horo te whakarite i ta korua korero ko
tou kai-whakawa i a korua ano i te hua-
rahi, kei tukua koe e te kai-whakawa ki
te kai-whakarite whakawa, a ka tukua e
te kai-whakarite whakawa  ki te katipa,
a ka maka koe ki te whare-herehere."

              TE      HUIHUINGA
 O NGA  MINITA  WETERIANA
          MO  TE  TAU  1860.

KUA  mutu te Komiti o nga Minita Wete-
riana ino tenei tau Kihai i tokomaha
ratou ki to ratou huihuinga, i araia hoki
etahi e te raruraru nei, noho ana  nga
Hepera ki te tiaki i nga hipi kei marara
 ke, ki te hiki i nga reme kei haehaea e te
 wuruwhi.  I ahua pouri te huihui, kua
 pouri hoki nga Minita ki nga he kua pa
 mai  nei ki nga Hahi, ara, ki nga tangata
 e taka ana ki te ara pahekeheke, e tomo
 ana ma te kuwaha warahi, e tohe ana ki
 te ara warahi e tika ana ki te mate. E
 pouri ana ki enei, e tangi ana ki enei, e
 inoi ana ki te Atua mo enei kia Whaka-
 tahuritia ratou e ia i tenei ara kino. Otiia
 e hari ana ki etahi, ara, ki nga mea e ata
 noho marire ana, e pumau tonu ana ki
 nga mahi pai a te Atua, he tokomaha
 hoki ki te noho, ki :e pupuru i te paka-
 nga pai, ki te hapai i ngu kupu  o te
 Atua, ki te inoi ki a ia monga mea e taka
 ana  ki te he. I hari nga Minita ki enei.
 Kua iu haere nga mahi i roto i nga Huhi
 e noho ana ki nga wahi raruraru. Ka
 hua matou e tae mai tera mahi nui a te
 Wairua  Tapu kua korero mai ki a tatou,
 ara, te mahi nui kua puta nei te rongo,
 te mahi whakakaha i nga Hahi, te mahi
 whakatupu hou i te whakapono. Kei te
 tatari matou ki tenei mahi, kei te inoi
 matou kia whakaritea mai tenei ki konei,
 a, te kitea, me pehea hoki i te mahi ke a
 nga  iwi. E  araia ana nga mahi  a te
 Wairua Tapu e nga pakanga Maori nei, e
 whakapouritia ana ia, e tineia ana tana
 mahi.  Ekore hoki e ka te ahi tapu i roto i
 tenei mahi. E toro koia te rarauhi moku?
 E ka koia te maire tu wao? He ahakoa
 kei ngoikore tatou  ki te inoi, e rongo
 tonu ana te Atua ki te inoi a tona hunga
 pono, ma te inoi kia kaha, kin tohe tonu,
 kia haere tonu ki runga, ka ki nga awa-
 awa, ka horo nga maunga, ka tika nga
 wahi kopikopiko, ngu wahi taratara ka
 papatairite, ko te kororia a Ihowa  ka i
 whakapuakina mai, a ka kite ngatahi nga
 kikokiko katoa. 
   Kua  iti haere ano nga kohikohinga
 moni mo  te Rongo-pai, otiia e mau anu
 tetahi wahi; tenei nga kohikohinga o nga
 Hahi Maori :—

   Hokianga, hui katoa nga    £  s. d.
     kainga  .   .   .   .  60   O  O
   Kaipara  .   .   .   . 120  O  O
  Manukau  .  .   •  .  16  1  G
  Waingaroa     .   .   .   44  o   O
  Kawhia   .   .  .   .  2o  O  O
   Ngamotu  .   ...        25  5  O
  Mokau    .  .   .  .  10 15 O
 Ko nga kohikohinga o nga Hahi o Waipa,
ara, o Te Kopua, o Whatawhata, o Kara-
 kariki, kahore i tuhituhia mai, otiia na
 nga tangata o aua Hahi te oranga i ora
 ai o ratou Minita, kihai i waiho he wahi
 ma te Komiti e hoatu. Engari enei, ko
 te tikanga ienei mo nga Hahi katoa: "Me
 he mea kua ruia atu e matou nga mea i
 wairua mo koutou, he mea nui ianei ki te i
 kotia e matou a koutou mea o te kiko- 
 kiko?"          
           KIRIHIMETE.

    Ko te ra tenei i whakaritea e te Hahi,
  hei. whakamaharatanga ki te ra whanau-
  tanga o Ihu Karaiti. E hara i te mea na
  nga ra o nga Apotoro tenei whakaritenga,
 engari no muri mai ano i a ratou. E ki
 ana nga mea mohio no te tuawa o nga
 rau tau i timata ai nga wahi te wha-
 katu i tenei hakari. Ko te 25 o nga ra
 o Tihema te ra kua tukua iho nei ki a ta-
I tou e nga Hahi onamata mo tenei wahi.
 E  hara i te mea e takoto marama ana te
 ra i whanau ai te Karaiti, e ngaro ana,
 kihai i tuhituhia e nga Apotoro; e maha
 nga whakaaro a nga kaumatua mohio, mea
 ana totahi he marama ke. Hei aha koa?
 Hei aha te ngaro ai te tino ra o te tau i
 whanau ai? Ko  tona whanautanga kia
 mohiotia, ko tona rongo kia puta ki te
 ao katoa. Ko tona taenga mai ki te ao
 kia mohiotia,  ko  tetahi ra o te tau kia
 whakaritea hei ra whakamaharatanga ki
 tonu putunga mai. Ka  pono ko te 25 o
 Tihema, e pai ana, waiho marire i tera.
 Ko etahi wahi o tona whanautanga e ma-
 ruma ana. I whanau mui hoki i nga ra
 i a Herora, i te tau whakamutunga o tana
 kingitanga ki Huriu, i te wa i kiia ai nga
i poropiti onamata ka puta mai, kua kiia
 hoki a Hakopa ki a Hura, " E kore e riro
 ke te hepeta a Hura, me te kai whakata-
 koto tikanga o roto o ona waewae kia tae
 mai ra ano u Hiro:  u ki a ia te huihui-
 nga o nga iwi." Kenehi 49, 10. Na i te
 mea e mau ana te hepeta a Hura, ka tata
 te wa e riro ke ai ki te Kingi o Roma
 kua  puta  te Karaiti. Kua   poropititia
 hoki e nga poropiti i te mea e tu ana ta
 temepera tuarua ka puta. Tirohia Hakai
 poropiti 2, 6, 9. Na, tu ana te Karaiti i
 roto i taua whare.
   Kua poropiti ano a Raniera ka 70 nga
 wiki, uru, 490 nga tau, ku pahemo atu i
 te putanga o te kupu mo Hiruharama kia
 whakahoutia, kia hanga, a tae noa ki te
 rangatira ki a Mihaia. —Raniera 9,  24,
 26.  Na ka  rite, puta ana te kupu i a
 Hairuha, kingi o Pahia, kia hunga hou-
 tia a Hiruharama ; a ka pau nga tau 490 i
 muri i tana karangatanga ka puta mai a
 Ihu rite tonu. I puta mai hoki i te wa
 e mau ana te rongo o nga iwi katoa; ka-
 hore he pakanga o tera wa; ko te temepara
 o Hanuha, atua maori, i tuhera tonu i nga
 wa o nga pakanga, kua Huakina rawatia,
 ta te mea kahore he pakanga o te ao ka-
 toa. Ko te wa pai tera hei taenga mai mo
 te Pirinihi o te rongo mau, hei tohu hoki
 mo te poi o aua ritenga.
   Na  e kite ana tatou te ritenga tahita-
nga o te taenga mai o Ihu  Karaiti ki te
ao ki nga kupu o nga poropiti kua takoto
mai mona i nga ra onamata. Ka mohio
 tatou, ko te Mihaia tenei, ko Ihu tenei, ko
te Tama tenei a te Atua, ko te Poropiti nui

TE HAEATA,

                              TE HAEATA.
 tahi ano te take, e maha nga manga, ko-
 tahi ano te rakau ; ahu mai ana tetahi
 whakatupuranga i te whakatupuranga i
 mua  ihu, kotahi te kainga i matika mai ai,
 kotahi te puna i pupu ai, kotahi te kopu-
 ra i tupu ui taea noatia te whakapapara-
 nga a taua nei. Koia, be  teina, he tua-
 kana, he tuahine, ho tungane tatou ? Ac
 ra hoki, ahakoa kiri ma, ahakoa kiri ma-
 ngu, he huanga katoa hoki, he whanau-
 nga  kotahi. £,  ka he te riri ! Oti ka
 aha?  Ka tika ranei kia tahuri te tuakana
 ki tona teina? Kahore,  ta Kaina tena.
 Engari me aroha.  Na tenei kotahitanga
 i hara katoa ai tatou.  Kua  pokea  te
puna,  na  kua kino  nga rerenga  wai
 katoa i pupu  ake i reira. Kua pirau
te  kopuru, pirau ana  nga  tupu, kua
kino  te rakau, kino ano nga hua. Koia
tenei, kua   hara  te lake, hara  katoa
 ana nga uri; whanau mai ana i roto i te
hara  te tangata, rite tahi ngu whakatu- !
puranga  katoa i nga wahi katoa, ahakoa |
kiri ma ahakoa kiri mangu.  Ki te rere
ke  (etahi, e hara tana pai i te pai i haere
tae mai i roto i a ia i tona whanautanga
ake  ano. Engari  he mea homai na te
Atua  i muri nei.
   3. Tetahi, ka matakitaki  tatou ki nga
tikanga maha a  te tangata. Ka maha te
tikanga  o enei  tangata.  Tirohia  nga
ingoa,  he tangata mahi  pai etahi, he
tangata mahi  kino etahi; rere ke ana, 
rere ke ana, e penei tonu ana nga wha-
kapaparanga  katoa, tupu tahi ana te ta-
ngata pai me te tangata kino. Ka mohio
tatou ki konei kei te tangata kotahi ano
te tikanga mona. Kahore he tikanga i te
tokomaha.  He tikanga ano, he kaha ano
ta te tokomaha, hei to i te mea kotahi ki
te he, hei kukume ranei ki runga ki te
pai.  Otiia ko te tikanga rawatanga ia ki
a ia ake ano kei tona kotahi, kei roto kei
ona whakaaro.  Ahakoa  noho ana te ta-
ngata i roto i te hono i tenei ao, ka tu ki
te whakawakanga,  tu ana  ano he ta-
ngata kotahi ki mua i te nohoanga wha-
kawa.   Kei mea tatou ka penei te wha-
kawakanga  me  te nohoanga i tenei ao,
huatu ka wehewehea ka tu take tahi kia
whiwhi ai tenei me tenei ki te ritenga o
tana mahi.
   4. Tetahi, he huanga te Karaiti ki nga
tangata katoa. I haere mai nei hoki ia i
roto i enei whakatupuranga katoa; tana
huarahi tenei, heke iho ai ia no Arama ra
ano.  "Na,  kei nga tamariki he kikoki-
ko he toto, koia hoki ia i whakawhiwhia
ai ano ki aua mea; kia ai tona matenga
hei whakakahore  mo  te rangatira a te
wale ara mo  te rewera.
  Matau  ana tatou he kai whakaora te-
nei mo nga iwi katoa o te ao. Kahore i
huanga  ki etahi ka tangata ke ki etahi.
Engari, i huanga ki te katoa; kia mate
mo katoa kia kaua ai e mau nga tangata
I katoa e whakapono ana ki a ia otiia kia
! tae ai ratou ki te oranga tonutanga.

      TE MATENGA O MAKA,
 TETAHI O NGA MONITA O MANGAMUKA, O TE
            HAHI WETERIANA.
  HE  tino kaumatua tenei no te taima
 ano i a Te Waiu" e minita ana i Hokianga.
 Ka  timata tana mahi ki te Atua i te tau
 1853, tika tonu tana mahi, a tae noa ki te
 taima i a Te Tana, tetahi o nga Minita o
 Hokianga i mua.  Muri iho ka tae mai
 etahi atu Minita, ara, a Te Pumipi ma.
 Ka noho ratou ki Mangungu, muri iho ka
 tonoa ratou e  te Komiti mo etahi atu
 wahi: ko Te Pumipi i mate ki te moana,
 i tona haerenga ki te kauwhau i Hauraki
 me era atu wahi; ko Te Ropiha raua ko
 Te Wunu  i meinga e te Komiti kia noho
 i Mangungu: heoi ka waiho raua hei ma-
 tua mo nga iwi i Hokianga. Ka nui te !
 pai o enei iwi i taua taima, tae noa ki te
 whawhai a Meke, ka timata te kino ; ina
 tioki i te mutunga o taua whawhai, ka
 hoki atu nga iwi katoa ki o ratou kainga.
 Ko etahi hapu i mau te karakia, ko etahi
 i mahue Ia ratou karakia; na taua mahi
 i kukume nga tangata ki te be. Otiia ko
 tenei kaumatua ko Maka, kihai rawa ia i
 uru ki roto ki tenei mahi, i noho tonu ia
 i runga i tana mahi. No konei i meinga
ai ia hei tangata tapu, ara, he pou mo te
 Hahi, he tika hoki no ana mahi, i kitea
 nuitia tona tika e te tangata, e te Atua
hoki, kahore rawa ia e uru ki nga mahi
kino, otira mahara tonu ia ki tona wha-
kaaetanga ki te Atua, tae noa ki te taima
i tonoa ai a Te Ropiha e te Komiti. Tika
tonu tana mahi, kihai ia i tahuri ki muri,
ki tetahi taha ki tetahi taha ranei ona,
engari, i titiro tonu ia ki mua  i a ia, ki
tona huarahi e haere ai, ara, ki a te Ka-
raiti. Tae noa ki te taima i noho ai a Te
Rore  ki Hokianga, pumau   tonu tenei
kaumatua  ki runga ki tana mahi, ara. ki
te whakapono ki te Atua. Kei te matau
o matou  Minita Pakeha ki te tika o tenei
kaumatua, no konei e tino aroha ana ma-
tou ki to matou matua, he tini ana mahi
pai ki runga ki a matou, ara, he korero {
i te kupu o te Atua, he whakaako i nga i
tamariki, he korero ki te hunga he kia
hoki ki nga mahi o te Atua, he arahi hoki
i nga taitamariki ki roto ki nga karaihe, 
ara, ki te huihui, me era atu mahi o te 
Hahi.  Ko te mahi tenei a tenei kaumatua, i
he aroha ki te tangata, ki te Atua hoki.
He  whakahaere tenei na matou i te tika 
o ana  mahi i ona ra katoa : kaiahi ka |
timata ki tona tangohanga e te Atua, koia !
tenei: —I te 11 o nga ra o Nowema i te
tau 1860, ka hiahia ia kia tangohia tona
wairua e te Atua. I te wiki ka kauwhau
ia i roto i te whare karakia, ko tana kau-
whau  kei ta Paora ki Roma, upoko 14,
rarangi 4', kei Nga Hiperu hoki, upoko
 12, rarangi 1, 2, 3. Ka mutu tana korero
 i enei rarangi, ko tana kupu whakarite
 tenei:—''Mehemea  e tino whakapono
 ana tetahi I roto i a tatou ki te Atua, ka
i tangohia ia e te Atua." Heoi, ka mutu te
 karakia, ka puta ki waho, ka hoki ki tona
 kainga.  I te 23 o nga ra ka inoi ano ia
 ki te Atua, ko tana inoi kei a I Koriniti
 io. 2.  Ko te mutunga tenei o tana inoi,
 "E  te Atua, whakapotoa oku ra." Heoi,
 ka mutu ta ratou karakia, he tokomaha
 hoki ratou i reira i taua kainga. Ko Iana
 mahi i roto i aua ra nei he inoi tonu ki
 te Atua, a tae noa ki te 23 o nga ra, i te
 wiki ka kauwhau ano  ia, ko tana kau-
 whau kei Nga Hiperu 12. 2.  Ka mutu
 tana kauwhau, me nga mahi katoa o te
 wiki, ka moe ratou, ao ake i te Mane kei
 te kauwhau ano ia, ko tana upoko i kau-
 whau ai kei a \\ Koriniti 15. Ka  mutu
 te karakia ka tango ki te rete, kei te tuhi-
 tuhi; ko nga korero i tuhituhia e ia, ko
 nga tau i timata ai ia ki te karakia ki te
 Atua, ara, ko te tau 1833 a tae noa ki te
 tau I860: i pena nga korero o tana tuhi-
 tuhi ; kihai rawa nga hoa i matau ki te
 tikanga o tana tuhituhi.  Ka  mutu  ka
 haere ia kia kite i ana mea katou i mahi
 ai, ko tona hoa monita ano tona hoa i
 haere ai, ko Pera Tahakuri, he  tamaiti
ano nana.  Tae atu raua ki te kari, kei te
 matakitaki i ana mea katoa i whakato ai
ia ki to whenua, ka puta atu tana kupu,
 " He taru pai te parete, heoi ka haere
atu tona hoa ki (ana mahi, ka noho ia,
tae rawa atu ana tamariki, kua moe ia i
 te moenga roa." I te 26 o nga ra o No-
wema,  i te S o nga haora o te ra, kihai
hoki i matauria ko tona ra mutunga tenei
ki te ao; mehemea i pa he mate ki tona
tinana, e matauria, tena kahore rawa he
mate ki tona tinana ; he mea tango ia na
te Atua i runga  i te male kore o tona
tinana.  No muri  i a ia kaiahi matou ka
matau ki te tikanga o ana kauwhautanga
ki a matou, me tana tuhituhinga i ona tau
i timata ai ia ki te karakia ki te Atua.
Heoi, ka tangihia ia e matou i runga i te
aroha ki tona tinana, me ana mahi pai
katoa kia matau, ara. tana korero  i te
kupu o te Atua. Heoi ano.  "Ka  hari
te hunga mate e mate ana i roto i te Ariki
no konei ake ano : Ae ra, e ai ta te Wai-
rua, kia okioki ai ratou i a ratou mahi,
na, ko a ratou mahi e aru tahi ana me
ratou."—Whakakitenga   14. 13.
  Heoi  ano.  Na matou  katoa, na to
matou Runanga.
                Na  MOIHI OTENE,
                Na HENARE  TIPENE,
                       Nga  kai-tuhituhi.
Mangamuka, Hokianga,
   Nowema 26, 1860.

   AUCKLAND:—Printed   by  W. C. WILSON,  at
the " New Zealander" Printing Office, Shortland
Street.-