![]() |
Te Waka Maori o Ahuriri 1863-1871: Volume 1, Number 26. 28 May 1864 |
![]() |
1 1 |
▲back to top |
WAKA MAORI O AHURIRI
"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA."
No. 26.] NEPIA, HATAREI, MEI 28, 1864. [VOL. I.
HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA TUHI MAI. E KI ana a Porikapa Tamaihotua ko te toru tenei o ana panuitanga mo tona keti i Otuhaikawa kia kaua e waiho kia tuhera ana e te tangata. Ki te waiho kia tuhera ana e te tangata haere i muri i tenei panuitanga, ka tonoa e ia ki te rima pauna (.£5) hei utu. Me homai e Porikapa te utu mo tona nupepa, kia rima herengi no te mea no waenganui mai o te tau i timata ai te haere o ana nupepa— koia i 5s. ai. Kia hohoro te homai. Porikapa Tamaihotua of Eparaima begs to in-form the pakehas that he has twice, in the " Waka Maori requested travellers not to leave his gate open at Otuhaikawa, but that his request has not been complied with. He therefore now gives Notice that, henceforth, a claim of £5 as damages will be made against any person, maori or pakeha, who shall so offend. Tenei nga moni 10s. a Paora Rerepu o Mohaka. Tenei nga herengi 2s. a Heta te Wai Nohu raua ko Wiremu Rutene o Mohaka ; me te pauna kotahi (£1) hoki a raua ano — mo te taua hou e takoto mai tenei te pauna nei. Tenei kua tae mai nga herengi 10s. a Hape o Turanga mo te tau hou e takoto mai nei. Katahi tonu ka tae mai nga reta a Toha, a Ma-tene Ruta, a Hori Nia Nia hoki — hei tera nu-pepa puta katoa ai. Ko Porikapa Tamaihotua kia rite te nupepa i a ia, katahi ka ka homai ai ana panuitanga mo ona hoiho ngaro. Kia tae mai ra ano nga moni a Hohepa Pu-hara katahi ka hoatu he nupepa mana, katahi hoki ona panuitanga ka taia. Ko Morena me nga tangata tokoiwa o tona kainga kua ki tuturu i te aroaro o te Kai-whakawa pakeha (o te Kupa) hei tangata ratou mo te Kuini, ake, ake, ake. Ko Kipa hoki tetahi, ratou ko ona hoa, kua pena ano. Ko nga tangata o Patangata hoki mea ake pena ai am Na, ko nga ingoa o ena tangata kua mau ki roto ki nga pukapuka o te Kawanatanga kia mo-hiotia ratou. Ko tenei kua tangatatia ratou kia matou, kua iwikotahitia ; kua kotahi te tupuna, ko te Kuini tonu.; Otira ehara inaianei te whakaaro pai o tena ta-ngata, o Morena ; no mua ano. He hoa ia 110 te pakeha i te pito taengamai ra ano ki Heretaunga ; taka mai hoki ki te wa o te riri, ko tona karanga tonu tena — no te Kuini ia. Ka tika hoki ra ! Kua kitea e ena hoa a matou te huanui watea, te hua-nui maro — a, hohoro ana ratou te haere i runga. Kua kore ratou e pai kia haere i te huanui ururua muhu haere ai. Ki ta matou whakaaro he mea tika rawa kia pena a Ngatikahungunu katoa, me wha-katangata katoa ki a te Kuini. He rongo pai ano ra te rongo o Ngatikahungunu e mau nei, he rongo ata noho. Otira ki te penei ratou me enei tangata e korerotia atu nei katahi rawa ka maranga toua ingoa ki runga ki te pai nui ; katahi ka mohio-tia e te katoa — e nga tamariki, e nga ha-kui, e nga kuare — he mea maueue haere noa nga mea i haere atu i konei ki te wha-whai ; ehara i te tikanga no te iwi. Ko nga tangata ano ra o konei kai te mohio ki te ahua pai o Ngatikahungunu ; otira, mo nga mea i tawhiti i ki ai. Ehara i te mea ekore ana e puta te rongo pai o Ngatika-hungunu ki tawhiti ; engari, he mea kia tino tumau taua rongo, kia tino whakaponohia. Me whakaaro marire te iwi ki ta matou korero nei. Ko te mutunga tenei o nga nupepa o tenei tau — ka taea hoki te marama i timata ai. Kaore e mohiotia e matou inaianei tera ranei matou e kaha ki te mahi tonu i tetahi tau, kaore ranei ; inahoki ehara i te mahi tikanga ta matou mahi i te tau ka hori nei — na te mea i whakapikitia matou e te Kawanatanga i tutuki ai te tau nei. Ko tenei ekore pea e tahuri mai te Kawanatanga ; e rite aua hoki ki te tamari-ki — i te pakunga ka arahina e te matua ; ka haere ka matua mana ano pea e haere. Otira tera ano e mahia e matou i tetahi marama kotahi nei (ko Hune) ; he mea whakamatou noa atu ki te whakaaro o Ngatikahungunu, me kore e hohoro mai nga moni mo te tau hou nei. Kotahi tenei pauua kua tae mai no Mohaka. Na ko nga tangata e nui aua tona hiahia kia mau tonu tenei taonga me tahuri ki te kohikohi i roto ia Hune, i tena kainga, i tena kainga — nana ka rahi, nana ka iti nga moni o ia kainga, o ia kainga, kati noa, kia hohoro te tuku mai — koi pahemo te marama nei a Hune, ka whakaaro matou kua kore e manaakitia te nupepa. Engari koutou nga mea e hiahia ana me aro ki tenei ritenga. " He huruhuru te manu i tau ai ; he ao te rangi ka uhia." NGATIPOROU KAUA KO TE ARAWA. HE parau te korero, i korerotia ki Nepia i mua tata atu nei, ko te Poihipi o Taupo kua riro ki te taha Kingi, ratou ko ona tangata. He tika ano pea taua hui ki te Haroto i korerotia i tera nupepa ; otira na
![]() |
2 2 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI.
Kingita ke ia nga korero i tana hui. Tae
rawa atu a Kipa ki reira kua riro atu a te
Pohihipi na te tangata noa ano pea i ki
kua riro ki te taha Kingi. Inahoki kua
tae mai te rongo ki a matou o tetahi pare-
kura ua the Arawa raua ko Ngatiporou
i te Awa o te Atua; ko te Poihipi, ratou
ko ona tangata 100, i roto i taua riri i te
taha Kuini. Ina ia aua korero na; —
I te 27 o nga ra o Apereira ka puhia
haeretia e nga lima a Ngatiporou e oma
haere aua i te takutai; whiti tonu i Waihi;
haere tonu mai, tae mai ana ki Pukehina;
ka mahue i konei e nga tima. —anga tonu
aua taua iwi ki te Awa o te Atua. Muri
tata iho. i taua rangi ano, ka tonoa e te
pakeha kua whakaritea e te Kawanatanga
hei apiha mo nga maori o te taha Kuini,
(ko te HEI te ingoa, ) ka tonoa e taua
pakeha kotahi rau (100) o te Arawa kia
whakatika mai kia whaia te iwi kua oma
mai ra—ki atu ana kia tae mai ratou ki
Otamarakau me noho iho ratou i reira
tatari ai ki a ia. Heoi, haere ana mai taua
tohu; te taenga mai ki Otamarakau ka
noho ki te tatari ki ta ratou pakeha.
Tena te haere mai taua pakeha nei i muri,
me tona tohu ano, 200 ratou (no te Arawa
ano), Te taenga mui ki Waiheke ka moe
ratou i reira. I te ata po o te 28 o nga ra
ka whakatika, ka riro mai ano; te taenga
mai ki Otamarakau ka rokohanga iho te 100
o te Arawa, i whakatika ake i te tuatahi,
i reira e tatau ana. Hei konei hoki ka
tae ake ano tetahi rau no Maketu—katahi
ka wha rau (400) ratou, ki enei. Heoi,
ko te haerenga mai ki te Awa o te Atua;
ka mau i konei a Ngatiporou irunga i ngu
pukepuke oneone. Te kitenga atu i a te
Arawa e haere mai aua katahi ka tukua
etahi o ratou hei hunuhunu; ka haere mai
hoki etahi o te Arawa—ka mahi ratou i kona
ki te pupuhi. He awa i waenganui o aua iwi
Kihai i roa e pupuhi ana ka reia toutia mai e
te Arawa; whiti tonu i taua awa; tae tonu
mai ki waenganui o te hoa riri; kaiahi ka
kawe i kona—parea ana e te Arawa, ko
nga raparapa o a ratou raiwhara hei
whakaruke i nga hoa riri. Ka tau te wehi
ki Ngatiporou, ko te omanga i oma ai.
He ngenge no te Arawa, ratou ko nga
pakeha, i te roa o te whenua i haere mai
ai, i kore ai e whaia mai ki tawhiti. Otira
he nui o Ngatiporou i mate; hui nga mea
mate rawa, ki nga mea tu a kiko, ka taea
te 100. Nga mea mate rawa, kua kitea
nga tinana i reira e takoto ana. 53—i puhia
etahi o enei i te whakawhitinga i te awa,
i te Hanoika, i te tahutitanga mai. Hui
nga tangata o Ngatiporou i roto i taua
riri 400; he pena hoki a te Arawa, e 400
ano—ko te Poihipi ma i roto i a te Arawa.
Ko etahi enei o nga rangatira o Wha-
katohea i mate rawa, ara; ko te Aporo-
tanga; te Rangimatoru; Tipene; Hira te
Popo; me te Para. To Ngatiawa, ko te
Rangipai; to Ngatiawarere, ko Tatuahara-
keke. Tokotoru nga koroheke me nga
wahine tokoono i hereheretia oratia. Riro
ana hoki i a te Arawa 40 nga pu; he nui
hoki te paura; me etahi taonga atu.
Kotahi tonu o te Arawa i mate rawa, ko
Winiata (ara, ko Tohi te Ururangi); he
rangatira taua tangata. Tokoono i tu a
![]() |
3 3 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI.
kainga—i roto i nga maori o te Kuini raua
ko tetahi tohunga Pikopo i taua riringa.
Ko nga mea i tu a kiko kei te taone e
rongoatia ana e te pakeha. Ko nga ingoa
enei o te taha Kuini i mate rawa, ara; —
Ko Hemi Nape, ko Kereti te Hiwitahi. ko
Riwai Tawhitorangi, ko Heremaia te
Rangitakuku, ko Peneti to te Korewa, ko
Rotohiko Waitoki, ko Manihera Maui, ko
Wiremu te Waruiti ko Hakaraia te Riaki.
ko Warena te Pohe, ko Pehi ra te Kahu o
Rauru, ho Matiu te Potahi, ko Hohepa
Whakaruku, ko Hare te Kaha. Tena
ano nga ingoa o nga mea tu a kiko, ekore
eo ki te nupepa nei. Tera ano hoki nga
ingoa o nga mea mate o te taua; otira he
-kapi no te nupepa.
NGA RONGO O KONEI.
Ko te Turei, te 24 o nga ra o Mei i te tau
1819, te ra i whanau ai a Kuini Wikitoria;
tae mai ki taua ra ano i te tau nei ano
(1864), ka 45 ona tau o tona whanautanga
mai. Ka maki nga hoia i Nepia nei i
taua ra ki te pupuhi-he whakawhetaitanga
no ratou. Haere te pu repo, haere te pu
maori nei ano; ehara i te hanga ake !
Ngateri ana te whenua i te tangi o te pu !
Nui noa nga Kuini, me nga Kingi, o
Ingarani o mua kaore ano he mea kia rite
ki a Kuini Wikitoria te aroha ki te tangata,
te ata whakahaere i nga tikanga—no konei
i nui ai te aroha o nga pakeha ki a ia.
Tena ano ra nga toa, nga matau hoki, o
mua; otira he rite ki a ia te ngaware i
kore—na konei i pai ai.
NEPIA. —Ko te Makarini tenei kua tae
i runga i a te Kuini, tima nei. Na taua mai
tima i kawe mai te rongo o nga hoia 300 e
haere mai aua ki Nepia nei ki enei hoa o
ratou noho ai'; kotahi ano hoki te rangapu
o enei i Nepia nei, o era e haere mai nei- -
ko etahi o ratou kei Po Neke. Ko tona
tikanga ano tena ko tetahi rangapu kia
whaiti te noho i tetahi kainga, ko tetahi
rangapu i tetahi kainga—na te riri, ua te
iti o te hoia i tenei motu hoki, i wehea ai,
ko etahi i tetahi wahi, ko etahi i tetahi
wahi. Ko tenei he kawe mai kia whaiti te
noho nga i mea o tenei rangapu i te aroaro
o ana rangatira i konei; ko nga mea o era
rangapu ki aua rangatira ano noho atu ai.
TE RANGIHIROA -Kua kite matou i teta-
hi reta i roto i tetahi o nga nupepa o Akara-
na mai, he mea tuhi atu taua reta na tetahi
pakeha o Maketu, E ki ana taua reta
kotahi te pukapuka, ua te Rangihiroa me
etahi atu tangata, kua tae ki Maketu ki a
te Arawa, he mea atu kia te Arawa kia
houhia to raua rongo ko Ngatiporou ka
tahuri te katoa ki te huna i te pakeha.
Ka Ngatiporou te kupu, ka kore e tahuritia
mai taua pukapuka, ka mahi tonu ratou
ko te Rangihiroa ano hoki pea)ki te patu
i Rotoiti, i Rotorua, i hea atu. Kaore ano
kia rongoua te whakahoki a te Arawa—
rera ano pea apopo. Taukiri ! koe, te
Rangihiroa! Tena koe te haereere i te
taone i Nepia nei, me te hiahia ki te patu
i nga tangata e tutakina aua e koe i nga
rori. "
HE WHARANGI TUWHERA MA NGA
HOA TUHl MAI.
Patangata, Mei 24, 1864;
Ki A HEMI WURU,
E hoa tenakoe, me to korero paea ki te
tahuna, raua ko runga i te akau, te waka
nei a te nupepa. Ka tika hoki taua paea-
tanga ki uta; ka kore noa ia nei e toko-
maha ki runga hoe ai, ka kiia tena e ora.
Ka mate ano, ta te mea ko tenei mea ko
te nupepa i kore e whakaarohia e nga
rangatira katoa. Ki to ratou whakaaro
pea he mea iti taua mea. Ki te whakaaro
ake a te kuare nei e rite tonu ana ki a
ratou mere pounamu e pahiwi haere nei i
o ratou pakihiwi. He aha ia nei i pahi-
witia ai etahi rawa o te pakeha, he aha ra
i kore ai e pahivvitia tenei. Ko te ritenga
tonu pea ia tenei e motu ai te ki nei kia
mau ki te aroha, ki te kotahitanga—inahoki
ka kore e manaakitia tenei waka ki te hoe, ko
te korenga tonutanga o te aroha raua kote
kotahitanga apopo ake nei ki te whakaaro
a te kuare nei. E hoa kua rite taku runa-
nga ki toku hapu ake ano. Kei te
whakaae ratou kia utu ratou i te nupepa i
tenei tau hou e haere ake nei. Erangi te
mea i roa iho ai to matou whakarite, kia
pumau i a matou te tumautanga o te mahinga
o te nupepa i tenei tan e haere iho nei ka
utu ano matou. Tetahi e tatari atu aua ki
te whakaaetanga o etahi tangata puta noa
ki te Mahia, puta noa ki Kakepaina, (Cas-
tle point).
Na to hoa aroha ki tenei waka ka paea
nei ki uta.
Na HORI NIA NIA.
[HE RETA TENEI NA TE POKIHA KI A
TAREHA. ]
Te Tari. Akarana, Mei 17, 1864.
E HOA, E TAREHA.
Tena koe te noho mai na i tou kainga i Nepia.
Kua tae mai nga rongo te mohio ki te whaka-
haere i nga tikanga o te takiwa; o to mahi pai;
o to hiahia kia noho tahi korua ko te pakeha i
roto i te pai, i te rongo mau. Na, kia rongo mai
koe, ekore to ingoa, e ngaro, otira e maharatia
tonutia. Ko to pai, ko to rangimarie, ka panui-
tia e te Kawanatanga kia rongona e te nuinga o
te pakeha—a, paku noa atu te rongo ki ia wahi,
ki ia wahi.
Na to hoa aroha
NA TE POKIHA.
Patangata, Mei 11 1864.
Ki A HEMI WURU.
E boa tenei ka kite au i nga kupu a Ihaka
Whanga raua ko Raniera te Ihu i roto i tenei
panui o te 30 o nga ra o Apereira, e ki ana a
Ihaka ki nga tangata tokowha o tona kainga, o te
Mahia, e he ana ta ratou haere ki Waikato. Ka
tika te whakaaro a Ihaka, me te kupu hoki *
![]() |
4 4 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI. 4
Raniera te Ihu i ki mai nei ki a te Makarini kia
kaha te whakaako ki nga rangatira o Heretaunga
nei kia pai te noho. E rua nga kupu a enei
tangata ka nui te pai. Inahoki te take i whakapai
ai a au, kaore ano kia penei noa he whakaaro ma
nga rangatira o tenei kainga o Heretaunga. Haere
tonu a Paora Toki, kaore kau i whai kupu: no te
hokinga mai ki te kainga nei o Paora katahi ano
ka whai kupu me hoki ano a Paora ki Waikato,
ki te tawaha o te riri ka tuhera. Hoki ana a
Paora me ona tangata; a, tae rawa mai ki te
Pakipaki, tokotoru o tena kainga i haere, ko
Hakaraia Pouhawaiki, ko Piko, ko te Rerepuka-
puka, kaore kau he kupu whakakahore a nga
rangatira kia puta, penei me ta Ihaka raua ko
Raniera.
Ki a koutou pea he mea tika te haerenga o aua
tangata; ki a au nei he kukume mai i te riri a
Waikato raua ko te Pakeha ki te kainga nei ki
Heretaunga
NA HORI NIA NIA.
TARANAKI.
I korerotia i tera nupepa te riringa i Taranaki i
te 30 o nga ra o Apereira—i huaki ra nga maori
300 ki tetahi paraki hoia i uta, i te ritenga ki
Mahoetahi. Katahi ka rongona i muri nei etahi
o nga ingoa o nga tupapaku maori i tanumia e te
hoia; koia enei: —
No Taranaki, ko Parenga Kingi: ko Penaha;
ko Hone. No Ngatiruanui, ko Rawiri te Rangika-
herea; ko Timoti te Kekehu; ko Tiopira. No te
Puketapu, ko Tupara Keina; ko Hoani Pirini;
ko te Meihana te Whitu; ko Hapeta: ko te
Whare: ko Timoti te Arahi. No Ngamotu, ko
Manahi: ko Wi Patene. No Ngatiawa, ko te
Whau: ko Hari Hokai te Paea (ko tenei i muri
nei e ki ana kai te ngaro); ko te nuinga atu
kaore i mohiotia nga ingoa—kotahi tonu te
pakeha i tu (i tu i te pakihiwi, ) kore rawa he mea
i mate rawa. No muri iho o te riringa ka tonoa.
e te rangatira o nga hoia, a Henare Hatena kia
haere ki Manutahi ki atu ai ki nga maori o reira
kia haere mai ratou ki te tiki mai ia ratou tupapaku.
Rokohanga atu ana e taua tangata be tokomaha
nga tangata i reira e noho ana no Ngatiruanui,
no Taranaki, no te Puketapu, me nga tangata o
Wiremu Kingi—e hamama ana nga waha o nga
wahine ki te tangi ki nga mea i mate. Ki mai
ana ratou ki a Henare ekore ratou e pai ki te tiki
mai i nga tupapaku, he wehi no ratou. Ka korero
mai hoki ratou ko Hari Hokai te Paea kua ngaro;
he toa ia taua tangata no Wiremu Kingi—heoi,
hoki ana mai a Henare ki nga pakeha.
KARANGATIA ! KARANGATIA!!
TENEI TE HAERE NEI nga kaipuke taonga
A a te HUTANA raua ko te EAWINI i roto
i nga marama katoa. Heoti nei ano te whare e
uta tika tonu mai ana i Ingarani i te hanga nei
i te Paraikete, na reira hoki i iti ai te utu.
Nga kahu huruhuru o tenei whare mo te hotoke,
he mea uta tonu mai i Kotorani; nga hate, no Ma-
rikena tonu mai hoki. Ko te Tupeka o tenei whare
he hira ke noa ake i to etahi whare te pai—ki
te tangohia i te pauna kotahi ka hoatu noa he
paipa hei puninga.
Ko nga piwhi e iwa pene, tae ki te 11 pene,
mo te iari; he kara mau—ki te mea ka whakama-
tauria tera e hoki tonu mai te tangata ki te hoko.
Ko nga kai katoa hoki kei konei e takoto ana;
ko te huka kaore he kirikiri i roto.
No mua noa atu ano tenei whare, ehara inaianei;
ehara i te mea tupa ake i te po kotahi me te
harori te ahua. No konei hoki i ngaware ai te
hoko; he mohio hoki no ona tangata ki ana
mahi, ki te tango mat i te kahu pai, i te kahu iti
te utu o rawahi.
Na te HUTANA raua ko te EAWINI.
WHAKARONGO!
E MEA ana a WIREMU RAETEPONE, o
Waipawa, ki ona hoa Maori kia rongo mai
ratou e hokohoko tonu ana ia i te "Witi, i te Poaka,
i te aha noa atu hoki a te tangata maori.
Rupeke katoa nga taonga, me nga kai pakeha
kei tona whare hanga i Waipawa e tu ana hei hoko
AKIHANATANGA
I RUAHINE I TUTAEKURI
HE HOIHO.
HE KAU, HE HIPI, HE AHA ATU.
EHOA MA, tena au kei te whakatu i takuaki-
hana. i te Whare Paparikauta i Ruahine i
roto i nga marama katoa—ia marama, ia marama.
He akihana hoko Hoiho, Kau, Hipi, Poaka, me
etahi atu mea ora; tetahi, he tarutaru kai hoiho
nei, he kaanga, me nga parau, me nga aha noa
ahu whenua nei. Ko te akihana tuatahi e takoto
mai nei hei te HATAREI, te 2 o nga ra o Aperira
e takoto ake nui, ka timata i waenganui ra—i te
haora o te tina
Ko te tangata e whai hoiho ana, aha atu ranei,
mo to hoko, me pa wawe mai ki a au ki Nepia nei.
Te utu maku, mo te Kai-hoko akihana, kia ko-
tahi herengi i roto i te pauna Kotahi, me ka raro
mai; ka rua pauna, ka rua herengi—heoi nei ano
te utu.
Te utu mo te nohoanga o te kau, o te hoiho ra-
nei, i roto i te taiepa i te po kotahi, he hikipene
mo te po kotahi. Te tangata pirangi ki te waiho
tona hoiho, kau ranei, ki roto i te taiepa me pa
mai ki au, ki te pakeha nana te paparikauta ranei
i reira ano. Engari, mo te hoiho, kau ranei,
kaore e riro, kia rima herengi e homai ki te Kai-
hoko mo te whakaaritanga.
Ka te IENIHI,
Kai hoko akihana.
HE HOKO! HE HOKO! HE HOKO!
KATAHI ANO au ka ki atu ki aku hoa maori,
e hoko nei matou, tenei nga taonga tini noa
iho kei au. Katahi ano aku hanga i ki ai au he
pai rawa. He mea tae hou mai hoki ia i runga i
te kaipuke i a te ' NEPIA. ' Ekore ano e taea te
tatau. He aha kia korerotia ai; engari ma kou-
tou e haere mai ki te matakitaki—ahakoa, kore te
moni i a koutou me haeremai ki te matakitaki;
tena te rangi e kite ai koutou i te moni ka hoki-
mai ai ki te hoko. He utu iti te utu. Ko te pa-
raikete ma, he mea ano 12s. mo te mea kotahi;
he mea ano 15s.; he mea ano I8s.
Na te HATANA.
TURANGA TERA HOIHO.
" E MEA ana a HOURA, kai hanga tera nei, ki
nga tangata Maori o Heretaunga kia rongo
mai ratou e haere tonu mai ana ki a ia nga uta-
utanga tera pai o Ingarani mai. He mea whakarite
marire e ia kia hangaia mai ano; ehara i te mea
hanga noa. Ko te ritenga o te utu e ngaware ana.
Tuitui tonu ia i te mea pakaru, me ka mauria
mai ki a ia.
Heekipiri rori
TAHUTI MAI! TAHUTI MAI! !
TENEI nga hanga e makaia noatia ana e au;
ehara i te tikanga utu ona utu. Ko nga
hanga katoa o te pakeha, ina anake kei au—nga
paraikete, nga hate, nga tarau, nga kahu raumati,
nga kahu hotoke, nga kai, nga tupeka, nga aha
noa atu. Ko te ahua he pai anake; ko te utu he
iti noaiho—he mea hoki naku kia we te riro, i
whakaititia ai. Ma koutou e haere mai ki te ti-
tiro; ahakoa hoko, kore ranei, me haere tonu mai.
Na te NOURE
Kei Hekipiri Rori.
PANUITANGA.
HE pakeha hoko i nga kai maori nga tangata
kua tuhia nei nga ingoa kiraro iho—ara,
i te witi, i te aha noa.
Ko te WATA ratou ko KENERE
ko WATA ano.
HE mea ta na HEMI WURU, i te whare ta o te
Haaki Pei Herara, ki Nepia, i te Hatarei i
nga rua wiki katoa tena rua wiki, tena rua
wiki.