![]() |
Te Waka Maori o Ahuriri 1863-1871: Volume 2, Number 43. 04 February 1865 |
![]() |
1 1 |
▲back to top |
![]() |
2 2 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI.
I mau ratou i te Ihupuku; ko nga tama-
riki i patua ki te patiti, ko te Paraone i
puhia. Katahi ka tahuti a te Rio, tae ki
te awa ki Waitotara ka kau tahoe atu tona
hoiho ka whiti ki tetahi taha ki te taha ki
Whanganui, e pike ake ana i te tahataha ka
tu te hoiho i te mata; ko ia hoki ka tu ano
i tona huha katau. Katahi ka karanga ki
nga kai whai kia tukua ia, kua mate hoki
ia. Ki hai i whakarongo, puhia tonutia, tu
i te kaokao katau puta tonu atu te mata i
tetahi taha. Katahi ia ka karanga ake kia
ratou kua mate rawa ia, me haere ia i a
ratou; ko te rerenga mai o tetahi o ratou
ka puhia i te rae, mate tonu iho. Muri iho
tanumia ana e Komene (tetahi o ratou) i
reira ano. Na Haata nga korero nei, te
tuakana o te Rio. I mau ano taua tangata
a Haata i nga " Pai Marire " i muri mai i
te matenga o tona teina. Na Komene i
korero ki a ia ki te matenga o tona tuakana.
Muri iho ka tahuti mai a Haata. puta ana
ki te kainga pakeha korero ai i nga korero
nei. Ko te tokorima o nga mea i mate i
patua i te Ra Horoi; he haerenga ki tetahi
kainga ki te tiki ho, kaheru nei, patua
tonutia iho ki te patiti.
Muri iho ka haere mai 200 o aua tangata
ki te pa o te Rio, ko Peiatu, ki te Pa
Karaka hoki, ka taea e ratou aua pa, riro
ana i a ratou nga tangata o roto—hui katoa
nga tangata o roto o aua pa i riro, te kau
ma rima pea, nga tane, nga wahine, nga
tamariki.
TE HUPIRIMI KOOTI, NEPIA.
No te 1 o nga ra o Pepuere 1865, ka tu te Wha-
kawa o te Hupirimi Koati ki Nepia nei. Ko te
Whakawakanga tenei o runga ake o etahi turanga
whakawa katoa i te motu nei. Ko te Honetana
te ingoa o te Kai Whakawa; ko te tangata ia
nana a Netane te Huiki i whakawa i mua ra. He
maha nga herehere pakeha i whakawakia i tenei
turanga whakawa; otira, ko nga Maori anake e
korerotia e matou.
• Ko Petera, ko Hoani Ngarara, ko Tamati (he
tangata maori ratou no Purimu te kainga o nga
Katorika) nga mea i whakawakia i taua whaka-
wakanga; to ratou he he toanga i tetahi wahine
maori ko Tauri te ingoa, Ko te korero tenei, ara.
I te 20 o nga ra o Hanuere haere atu ana i Nepia
taua wahine raua ko tona tane a Tiemi, he pa-
keha. No to raua taenga ki te pito o te rori ma
e anga atu i Nepia nei ki te taha whaka te Awa
Puni, ka mau raua e nga tangata tokotoru nei, e
hoki ana i runga i o ratou hoiho ki Purimu, No
te taenga ake ki taua wahine raua ko tona
tane ka karanga atu a Petera kia
eke taua wahine ki runga ki tona hoiho, ko te
tane ko Tiemi kia eke ki runga ki to Tamati, koi
ngenge raua i te haerenga. Ki hai raua i wha-
kaae i te tuatahi, no muri ka whakaae; ka eke te
wahine ki runga ki te hoiho a Petera i runga i te
tera noho ai, ko Petera i te kumu o te hoiho; ko
Tiemi i eke ki runga ki te hoiho a Tamati raua
tahi ko Tamati—katahi ka haere, Katahi a Pe-
tera ka whiu i to raua hoiho ko te wahine kia
oma, ka whatoro hoki tona ringa ki nga kahu o
te wahine hura ai; he riri anake te hoiho, ka
tupou te kumu ki runga. Riri ana hoki te wa-
hine, mataku ana hoki, Katahi ka karanga ki a
Tamati; —"E Mate e! kai te hanga kino te ta-
ngata i au—kai te hura i oku, " Katahi ka rere
te wahine ra ki raro: hei reira ka karanga a
Hoani Ngarara—"Haere mai ki taku hoiho;
naku te hoiho pai. Kakino te mahi a Petera ki a
koe. " Katahi ka eke te wahine ra ki runga ki te
hoiho a Hoani, ka ki atu kia tae ratou ki te ara-
whata i te one i te rori e anga atu ki Tutaekuri,
me tuku raua ko tona tane ki raro. Katahi ka
haere ano ratou; ki hai i roa e haere ana ka mahi
ano hoki a Hoani ki te hura i nga kahu o te wa-
hine ra. Heoi he tangi anake te wahine, ka rere
raua tahi ko tona tane ki raro ka tui i o
raua ringa ka haere tahi raua. Ko
te rerenga o Petera raua ko Hoani ki te whenua,
ka haere mai ki a Tiemi ka ki mai—" Ka tango-
hia e maua to wahine, ku aitia e maua; ekore koe
e kaha ki te pupuri. " Katahi a Petera ka mau ki
a Tiemi ka turakina ki te whenua; ko te-
tahi ringa ki te whakawiri i tetahi o
nga ringa o Tiemi, ko tetahi ringa ki te nonoti i
te kaki, a pakaru tonu iho te toto i nga taringa o
Tiemi. Ko Hoani tena kua mau ki te wahine,
mamau ana raua, a, pakaru noa iho nga kahu o te
wahine; muri iho ka turakina ki te whenua, ka
huraia nga kahu ki runga tae ki te uma, ka pehia
nga turi, katahi ka taea tana i hiahia ai. No te
mutunga ka karanga atu ki a Petera—'' E hoa
haere mai ki ta taua wahine; maku e pupuri te
pakeha noi. " Katahi ka tukuna te pakeha e
Petera ka rere mai ki te wahine. Whakatika
tonu ake te pakeha, oma tonu mai ki te taone ki
te korero ki nga pirihi. He pakeha iti marire
taua pakeha, ehara i te tangata kaha, he tangata
iwi kore noaiho—na reira ia io ma mai kite taone.
Mehemea i tupono ki te tangata kaha, penei kua
kore ratou e manawanui ki te kohuru i te wahine,
Heoi, ka rere mai a Petera i runga i te karanga a
Hoani, ka tae mai ki te wahine ka karanga a Ta-
mati—"E hoa ma ka mau korua, tenei te pakeha
e haere mai nei. Kia hohoro, ka mau korua. "
Katahi a Petera ka whakatika, kaore ano kia taea
tona hiahia i te oho i te pakeha e haere ana mai.
Tae rawa mai te pakeha kua tae ratou ki o ratou
hoiho i a Tamati e tiaki ana, haere ana ratou ki
to ratou kainga. Katahi ka horoi taua pakeha i
te paru i te kanohi o te wahine, ka whakapai i
ona kahu kua kino i te okeokenga, ka arahina
mai ki te taone. Heoi, nga korero o te whakapae.
Ko te pakeha i tae ake i korero ano i te wha-
kawakanga i tana i kite ai. Te kau ma rua nga
pakeha, he mea rotarota, nga kai whakarongo i
aua korero. Ko te Karini te kai whakamaori mo
te Kuini, ko Erueti te kai whakamaori mo nga
herehere hei tiaki i te whakamaoritanga o te Ka-
rini, koi kiia i he tona whakamaoritanga. He
roia ano tetahi te hou o nga herehere hei tiaki i a
ratou koi whakahengia noatia ratou, Te ki a nga
herehere na te wahine ano i ki kia rere raua ko
Hoani ki raro ai ai. Kaore tenei i whakarongona
e te kau ma rua; he mea. hoki e haere tahi ana
ratou—ekore ra pea te wahine e pena i te mea e
haere tahi ana i tona tane, Katahi
ka whakaaro te te kau ma rua he tika te
he o nga tangata nei. E rite tonu ana a
Petera ki a Hoani ki te Ture pakeha—ko-
tahi ano to raua he. Ko Tamati totahi ka whaka-
hengia ano. Mehemea i tutata ia i te aitanga,
kaore i rere atu ki te whakaora i te wahine, penei
ka he ano ia. Otira i te ahua o te korero i tawhiti
ia e tiaki ana i nga hoiho, ekore pea ia e kite e to
ana i te wahine, na reira ka tukua tera a Tamati
kia ora. Engari ko te ngakau e mohio ana i rite
tahi ratou; no roto i te korerotanga te he, na
reira i ora ai. Heoi, ka whakapuaki te kupu a te
te kau ma rua kua tika te he o Hoani raua ko
Tamati. Katahi te Kai Whakawa ka ki; —" E
nga herehere. Kua oti i te te kau ma rua he tika
to korua he. Ki a maua nei ki te pakeha i mua
ai ka penei te he o te tangata ka whakataronatia
kia mate. Inaianei tona ritenga ka waiho te
nuinga o nga tau o tona oranga i te ao hei tau
herehere mona. Ko tenei e whakaaro ana au kaore
korua e tino mohio anu ki te nui o tenei he, e
kuare ana korua; kaore i rite te akonga i a korua
i to te pakeha akonga—no konei ka whakanga-
waretia e au te whiu mo korua. Engari kia mohio
korua ekore rawa e ova te tangata e to noa ana i
tetahi wahine e hiahiatia noatia ana e tonu nga-
kau—ahakoa he wahine purimu, he wahine tika
ranei. Na ko to korua mahi he mahi kuare rawa
atu, he mahi kuri, ehara i te mahi tangata. E ki
ra koe, kia tokorua ngu tane kia rore noa ki runga
ki tenei hangu i te wahine patu ai! Na he ki atu
![]() |
3 3 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI.
tenei koi titiro mai tetahi tangata maori ki te nga-
ware o te whiu o enei tangata, ka whakaaro he mea
noa te to wahine, a ka tahuri ki te pena apopo ake
nei, ahakoa wahine maori, wahine pakeha ranei,
kia mohio te tangata pena ekore rawa au e nga-
ware, ka tino nui rawa te mate mo tena tu tanga-
ta. Ko tenei, ka karanga au me tuku enei tanga-
ta kia wha tau e whakataurerekatia ana, e
waiho ana hei kai mahi. "
Heoi ka mutu i konei te whakawa. Ka mauria
a Hoani raua ko Petera e nga pirihi ki te whare
herehere. Apopo ake nei ma koutou e titiro e
mahi ana i te taone nei, e mau ana te mekameka
ki nga waewae.
E hoa ma, e taea enei te aha ? Ehara i te
pakeha i mate ai ratou—na ratou ano. Ka pena
te he me to ratou, he mate ano.
HE WHARANGI TUWHERA MA NGA
HOA TUHI MAI,
Waipukurau. Hanuere, 26, 1865.
KI A TE KAI TUHI O TE WAKA MAORI.
E hoa, Tenei ka kite au i tetahi korero
atahua i roto i te nupepa o tenei marama, o
Hanuere nei—he mango tetahi he kai-
puke tahuri tetahi. Ina hoki tetahi
korero pai kei au, he poaka. Ko
taua poaka e rua nga upoko; ko tetahi
upoko kei te upoko ano, ko tetahi upoko
kei te kumu. Ko te upoko i te kumu
kaore he kaki, ko te upoko tonu wha-
kapiria tonutia ki te kumu. Ki te mea ka
kai i te u kanui te totohe o raua upoko.
Ko nga waewae ano e wha, ko waenganui
i noti; ko te kumu i waenganui o nga
kuha nei. Ko taua poaka kei toku kainga
e noho ana; era ranei e ora, era ranei e
mate—ko tona ahua hoki e ahua mate ana.
E! katahi ka kitea to te Atua tona whai-
hanga ! E penei ianei to te Ua atua ki te
whakarere ke i nga mea ngokingoki ?
Na IHAIA HUTANA.
[Ko te Atua o te Ua e ki mai na koe
kei roto anake i tona ngakau, he tinana-
tanga no taua Atua i kore—engari he
parau noaiho na te whakaaro o te tangata.
Ko te kaipuke tahuri e ki na koe, na te
tangata i korero mai he wae wae hou i pae
mai ki uta nei, no muri iho ka rongo matou
he iwi kau ia, he mea tawhito. Ko te
wahi o te kaipuke hoki i kitea ehara i te
mea hou, engara he mea paraki, papa
tawhito nei. Heoi, ehara ia i te kaipuke
hou, he mea tawhito ia. ]
Kairakau, Hanuere 19, 1865.
KI A TE KAI TA O TE WAKA MAORI.
Tenei te Ture o te Kawana ka kite iho
matou mo nga rori kia mahia. Na, ta ma-
tou whakahoki, e pai ana. Ko ta matou
rori hoki e pai ana kia mahia; no Waipu-
reku, te Mata; no te Mata, Maraetotara;
no Maraetotara, Waimarama; no Waima-
rama, te Apiti; no te Apiti, Kairakau.
Ko nga pakeha o Mangakuri, o Pourerere,
kei a ratou te whakaaro mo reira. E
ki ana hoki te Ture o Kawana ko nga ta-
ngata e whakaae kia mahia he rori ki runga
ki nga whenua, no nga pakeha ranei, no
nga maori ranei, ka utua tikatia te wahi e
takoto ai te rori—e pai ana. Ko tetahi o
a matou kupu ko nga kai mahi o te rori,
ahakoa pakeha ahakoa maori, ma te Ka-
wana anake e utu nga kai mahi. E ki ana
hoki te Ture a Kawana ka utua ano ki te
moni nga tangata e pai ana ki te mahi i
aua rori. Heoi ta matou whakahoki. Mau
e tuku ki te perehi kia kite nga hoa maori
me nga hoa pakeha.
Na te Runanga o Kairakau, o te Apiti,
na HEMI, na RUKA, na te Katoa tonu.
Mataikona, Hanuere 13, 1864.
KI A TE KAI TUHI o TE WAKA MAORI, —
He korero tenei no te purei ki Rangiwhakaoma
i te 2 o nga ra o Hanuere 1865. I te tatanga ki
te ra purei ka whakaritea e matou he Ture mo
matou ano, he Ture whakatupata kia kaua e kai
waipiro. Ki te tohe te tangata ki te kai i taua
kai i taua ra purei, he hoiho tonu te utu. Mahia
ana nga Ture, a ka oti, katahi matou ka haere;
ka tae, ka korerotia nga hoiho mo te purei; oti
nga hoiho kotahi te kau ma toru. Katahi
ka whakaturia i te purei timatanga, ko Ra-
ngitoto na te Otene Matua; ko te Rangi-
katatangi na Hoera Rautu; na te pakeha
tetahi na Henare Niho, kaore au e mohio ki te
ingoa o taua hoiho. Katahi ka whakaturia. Ko
nga pakeha mataku katoa i nga hoiho e rua. Ko
te tangata rere o Rangitoto ko Manaena; to te
Rangikatatangi tangata ko Pipimoho; ko Tiemi
pakeha te tangata a to Wiho, he pakeha ano.
Heoi ka tukuna aua hoiho; whakatika ai nga
hoiho erua, ehara i te hanga ! Motuhia noatia
raua, mamao noa atu, ko ta Wiho kaore i tata ki
aua hoiho e rua. Ko te mea i puta rawa o raua
ko Rangitoto ko te Rangikatatangi i muri tonu
iho. Ka mutu ena hoiho ka tu he oma ke ano.
Ko Rakaipaka tenei hoiho na Hone, me etahi
hoiho ke atu hoki e toru. Katahi ka tukua aua
hoiho e wha. Whakatika ai a Rakai paka motu-
hia noatia tona takiwa ko ia anake, puta ana.
Muri mai ka tu ano he hoiho ke. Na e rua nga
purei i muri mai, ko nga hoiho i puta ko Kainga-
kore, ko Heke, na Hone anake enei hoiho, me
Rakaipaka hoki nana ano, Te purei mutunga
i te pakeha; e wha nga purei, riro anake i te
maori.
No te mutunga o taua purei ka kitea e te Ru-
nanga tetahi tangata o matou e haurangi ana.
Katahi ka hopukia, ka tonoa te utu; puta ana te
kau herengi—ko te Ture tango hoiho i mahue.
Ka puta nga moni a taua tangata, tino riringa i
riri ai, Ehara i te hanga ake ! Whano iti matou
ka kino i taua purei nei, Ko nga pakeha hoki
kua hui ki runga i taua tangata whakahau mai
ai kia patua tetahi o matou. Na te kaha i a
matou ki te pupuri i taua tangata e tohe ana ki
te patu i tetahi o matou. Heoi, ka whakahe au
ki nga pakeha; ka titiro au ki to ratou ahua me-
hemea tonu ko Karukaru e poka ana i te whenua
hoki he nui nga kakari pakeha i taua purei, kaore
te poka noa mai ki a matou nei raruraru,
Ina hoki he nui nga kakari pakeha i taua purei,
kaore matou e rere noa atu ki a ratou na mahi
kakari. No to matou nei raruraru katahi ka rere
noa mai ki runga whakahau ai.
He korero ke tenei, Ko nga tangata o Matai-
kona tona mate he Torotiti. Kaore he mea i
puta i taua mate; mate katoa nga tamariki, nga
wahine, nga tane, E hiahia ana matou kia kimi-
hia mai he rongoa mo tenei mate kino. Me-
hemea kei te kite tetahi kainga maori ranei, i te
rongoa me whakaatu mai kia mohio ai matou.
Na HORI POTANGAROA.
[Kaore matou e mohio ana ki tena ingoa o tena
mate, he pehea ranei. Engari me ui koutou ki
te Takuta i Waipukurau. ]
HE MANGO. —I te Turei te 24 o nga ra
o Hanuere 1865, e tu ana tetahi tangata
maori, ko Ihaka te ingoa, i roto i te wai i
te Whataapuka—to nga turi te wai i taua
tangata ra. Katahi ka rere mai tetahi
mango, ka ngau i tona waewae—e hopu
aua i tona tangata kia kainga. I puta ano
ra te tangata ki uta, engari i mate rawa
' toua waewae. I reira ano etahi tangata
![]() |
4 4 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI.
maori e tu ana, katahi ka rere atu ratou
ka patu i te ika ra ka hurihia mai ki uta.
Te roa o tana ika 6 putu, 9 inihi. Muri
tata iho i te matenga o tena ka puta
mai tetahi ki taua wahi tonu ano; e ki aua
tera e te 10 putu te roa o tenei i muri nei.
Whakamatau noa nga tangata ki te patu,
puta ana, ki hai i mate. E korerotia aua
kua ki tonu te Whanganui o Roto i te
mango i te taha ki roto. I mua tata atu
nei e rua e toru ranei rau o nga punuka o
taua ika i mau i te raunga ika a nga ta-
ngata maori i roto i te whanga o Ahuriri.
o
HE PANUITANGA.
HE ki atu tenei ki nga tangata Maori katoa
i a ratou oku hanga e takoto ana. kaore
ano kia rite. Na, no te mea e hoki wawe ana
ahau ki Ingarangi, he ki atu tenei ki aua tangata
Maori, me whakarite katoa mai aua hanga i mua
mai o te tahi o nga ra o Maehe o tenei tau. A, ki
te kore aua hanga e rite i mua mai o taua ra ka
tamanatia ki te aroaro o te Kaiwhakawa, Ko te
tangata mana e kohikohi ana taonga. kei aia katoa
hoki nga ritenga, ko Erueti Hemara o Waipu-
reku,
Na TEONE REWITI.
Ngawakatatara,
E RIMA PAUNA HEI UTU.
KUA HAERE KE tetahi hoiho uwha; ko
te parani he penei kai raro iho i nga
huruhuru o te kaki; e haere ake ana ki te 5 tau;
ko te tu, he tu a pouri, whakauruuru ai te huru-
huru ma ki roto. Erua enei nga tau e ngaro ana;
e hapu am i te ngaronga. I whanau mai i tetahi
pakeha i Nuhaka taua hoiho.
Ko nga moni i runga ake nei ka hoatu ki te
tangutu manu e mau mai taua hoiho ki a KAPENE
RATA; ki a te RATA ranei i Mangakuri.
Hanuere 26 1863.
ERUA PAUNA HEI UTU.
KUA HAERE KE i te kainga o te Paraone i
Mata Pirau tetahi hoiho RAHO POKA
whero; kaore he wahi ma; nga waewae me nga
turi he pango; kote parani tenei kei te taha
katau o te kaki i raro i nga huruhuru; kua hu-
ngia katoatia nga waewae; ko te whiore he poto.
Ka riro nga moni i runga ake nei ki te tangata
mana e mau mai ki Mata Pirau.
PANUITANGA.
HE kai hoko hoiho au. Ka tae mai te hoiho
a te tangata ki au rae hoko tonu e au; ka
kore, ka waiho iho i au maku e hoko atu, ma te
tangata nana te hoiho te ritenga ki au. Nga hoiho
e waiho ana ki au ka kawea e au ki roto ki te tai-
epa 25 eka te rahi; he nui te kai, te wai. Kia
pahika atu i nga wiki e rua e noho ana ki roto
katahi ka mea au kia whai whakaaro te tangata—
ki te rua tonu wiki e noho ana kaore tahi he utu.
Na TANA,
Kei te taha ki te MIRA a TAMATI
i NEPIA.
Noema 28, 1864.
TURANGA TERA HOIHO.
E MEA ana a HOURA, kai hanga tera nei, ki
nga tangata Maori o Heretaunga kia rongo
mai ratou e haere tonu mai ana ki a ia nga uta-
utanga tera pai o Ingarani mai. He mea whakarite
marire e ia kia hangaia mai ano; ehara i te mea
hanga noa. Ko te ritenga o te utu e ngaware ana.
Tuitui tonu ia i te mea pakaru, me ka mauria
mai ki a ia.
Heekipiri rori.
PANUITANGA.
KO aku hanga i taia atu nei au na runga mai i
te kaipuke i a te NEPIA kua pau tenei te
hoko—ekore hold e toe i te papai o aua hanga.
Ko tenei be taonga hou enei kei au i tenei takiwa
na runga mai i etahi kaipuke maha; ekore e taea
te tatau. Ko taku karanga ano i mua ra, koia ano
tena; ka kore te moni i a koutou, ahakoa tena,
me haeremai ano koutou ki te matakitaki—tena te
rangi e kite ai koutou i te moni ka hoki mai ki te
hoko.
E hiahia ana au ki te hoko taewa; ma te tanga-
ta e whai taewa aua e haere mai ki taku whare,
maku e hoko.
Na te HATANA.
WHAKARONGOMAI.
KO au tenei ko RAWHI, i te toa i tetahi taha
o te rori i te whare Kawanatanga i Nepia,
kua noho ke ki tetahi whare e tu ana i tetahi taha
o te rori i te tea hou o te HUTANA ma.
Me haere mai nga maori, me nga manuhiri, puta
mai ki Nepia nei, rae haeremai ki taua whare oku
ki te matakitaki i aku hanga hou. Ara, ko nga
Tera wahine, nga Tera tane, nga wipu, nga paraire,
me nga aha noa atu—e wha nga pouaka hou mai
no nga whenua pakeha e wahia ana e au inaianei.
Tera hoki nga Koti puru, nga Tiakete, nga
Tarautete, nga Hate, nga Ringi, nga Piwhi, me
nga aha noaiho—he mea ngaware anake te utu, he
mea pai anake hoki.
Haere mai ki te Matakitaki.
TAHUTI MAI! TAHUTI MAI!
TENEI nga hanga e makaia noatia ana e au;
ehara i te tikanga utu ona utu. Ko nga
hanga katoa o te pakeha, ina anake kei au—nga
paraikete, nga hate, nga tarau, nga kahu raumati,
nga kahu hotoke, nga kai, nga tupeka, nga aha
noa atu. Ko te ahua he pai anake; ko te utu he
iti noaiho—he mea hoki naku kia we te riro, i
whakaititia ai. Ma koutou e haere mai ki te ti-
tiro; ahakoa hoko, kore ranei, me haere tonu mai.
Na te NOURE
Koi Hekipiri Rori.
WHARE HOKI KEI TUTAE-
KURI.
HE mea tenei naku kia rongo nga tangata
maori o Tutaekuri, o hea atu, kua tu i a
maua ko taku hoa tetahi WHARE HOKO i ko atu
o te Arawhata i Tutaekuri. Ka tangohia tonutia e
maua nga TAONGA PAPAI katoa a te pakeha,
ara; —
Nga kai, huka, ti, aha noa nei.
Nga kahu tane, wahine, nga kakahu katoa hoki.
Nga piwi kareko, nga kaone, nga aha noa atu.
Nga paata, nga toki, nga hapara, nga mea rino
katoa.
Ko te utu o enei taonga katoa e rite tonu ana ki to
te taone, hei raro iho ranei.
Haere mai, matakitakitia.
Na HEKITA PIKAKA ma.
ERUA PAUNA HEI UTU.
KUA HAERE ke atu i Nepia nei, kua tahaetia
ranei, i te timatanga o Hepetema 1864,
KOTAHI HOIHO WHERO pouri nei. Ko te
parani kei te pakihiwi maui ha penei te
kitenga whakamutunga e ahu atu ana i te taone
whaka te Awa Puni; he wahi paku nei te pahure
o te tuara i te tera; he tongi ma kai te rae, me te
hawhekaraone te rahi; kua hungia i mua taua
hoiho.
Ko nga moni i runga ake neia hoatu ki te
tangata mana e hopo i taua hoiho arahina ki a
te Paranene i Ruataniwha.
Nepia, Hanuere 10 1863.