|
loading...|
|
Te Waka Maori o Ahuriri 1863-1871: Volume 4, Number 10. 29 August 1867 |
Commentary|
|
1 1 |
▲back to top |
TE
WAKA MAORI O AHURIRI.
"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "
No. 10. ] NEPIA, TAITEI, AKUHATA 29, 1867. [VOL. IV.
HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA
TUHI MAI.
TENEI kua tau mai te reta a te Watene Toro-
mata mo tona hoiho i i te pakeha o te
Wairoa. E ki ana mai kia taia tana reta ki
te Waka, Maori kia rongo nga pakeha mo te
kitea e ratou taua hoiho ka whakahokia ki a
ia. Ekore e mohio nga pakeha ki te reo
Wuru; me tuhi mai ki te reo pakeha. Ka-
ene he tikanga i u matou mo taua nuipepa,
me tuia ki a Hemi Wuru, me utu ano hoki
kia taia atu ai. Tetahi me tamana o te Wa-
tene to pakeha nana i mau i taua, hoiho.
Tenei kua tae mai nga herengi 10s Iha-
.
KUA nui haere i tenei takiwa nga
mahi maori a te pakeha raua ko te
maori tetahi ki tetahi; ara, te reti
whenua, te hokohoko, te hanga whare,
te hanga taiepa, me te mano atu o te
mahi—a, e haere katoa ana enei
mahi i runga i te ritenga o te Ture.
No konei matou i whakaaro ai kia
whakaputaina etahi kupu hei wha-
kaatu i ta te Turei ki ai mo enei
mea hei matauranga mo koutou. Nga
whakaritenga me nga whakaaetanga.
mahi katoa a to tangata he mea tika
kia tuhituhi rawa ki te pukupuku, a
ka whakamana e tetahi o tetahi tona
ingoa ki taua pukapuka hei tohu mo
tona whakaaetanga kia kore e taea
te whakorekore i muri iho. Ekore
e tika kia ngaro etahi ritenga o te
whakaaetanga i roto i te pukapuka e
tuhia ana, engari me tuhi katoa nga
ritenga i whakaae ai—koi ngaro te-
tahi. Na, ki te puta he tautoheta-
nga he whakorekorenga ranei i muri,
akuanei ko taua pukapuka hei wha-
aki i te tikanga i roto i te Kooti
Whakawa; ekore hoki e whakaro-
ngona te kupu apiti noa mai a te
tangata, ko ta te pukapuka kua tuhia
anake e whakarongona. No te mea
muri iho e tetahi anake o raua. Aha-
koa ka ki te mea e whakorekore ana
he korero ke ta raua ko tona hoa i
muri i te tuhinga o ta raua puka-
puka, ekore ano e whakarongona. —
Engari ma raua tahi te whakaaro i
roto i te Kooti Whakawa kia wha-
karerea nga ritenga i roto i ta raua
pukapuka katahi ka tika kia pera
Ahakoa ka rite ta raua korero i waho
o te Kooti kia whakarerea nga ritenga
o ta raua pukapuka, a hei te putanga
mai ki te aroaro o te Kai Whakawa
ka ki ko tetahi anake kia whakarerea
ta te pukapuka, ko tetahi ki te ki kia
pumau ki ta te pukapuka, akuanei
ano pumau ai. He ara tika hoki
tenei. Ki te waiho ko nga korero-
rero noaiho a te waha hei whakakore
i nga ritenga kua mangu rawa ki te
pukapuka, penei hei aha koia tenei
hanga te pukapuka i tuhia ai ? hei
hanga noaiho rapea. Engari ki ta
matou ano i ki ai, ki te whakaae
raua tahi i te aroaro o te Kai Wha-
kawa kia whakarerea nga tikanga o
roto o ta raua pukapuka, e pai ana;
ki te kore, ekore ano hoki e whaka-
rerea—haunga te rite o ta raua korero
i waho te Kooti. Kia mohio kou-
tou, ka tuhia he pukapuka whakari-
tenga mahi, whakaaetanga mahi ra-
nei, me rupeke katoa nga ritenga ki
ki te mahue etahi ekore e tu-
kuna te tangata nana te whakawa
kia apiti a waha mai i roto i te Kooti
nga tikanga i mahue. Kotahi te
pakeha o Nepia i whakawa ki tona
hoa i te aroaro o tetahi o nga Kai
Whakawa o runga ake i tona taenga
mai ki konei i te takiwa kua hori
nei. He pukapuka ano ta raua i tu-
hia hei whakatika i ta raua mahi. Ki
ana te tangata nana te whakawa ka-
ore i rupeke a raua whakaritenga ki
roto ki taua pukapuka. Ki atu ana
te Kai Whakawa ekore ia e whaka-
rongo ki tena, heoi tana e whaka-
rongo ai ko ta te pukapuka. Na,
|
|
2 2 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI.
pukapuka penei kua ora te tangata
nana te whakawa.
Otira kaore i ki te Ture me whai
pukapuka rawa nga whakaritenga
me nga whakaaetanga katoa; tena
ano nga mea e pai ana ki te whaka-
rite a waha noaiho—otira ki te tuhia
ki te pukapuka me pumau ano ki ta
te pukapuka. Ko te whakawa a
nga pakeha i korerotia i runga ake
nei he mea penei ano—ehara i te
mea i kiia e te Ture kia whai puka-
puka rawa. Mehemea i whakaritea
a wahatia ta raua mahi kua tukuna
te tangata nana te whakawa kia ko-
rerotia katoatia i roto i te Kooti nga
tikanga o ta raua whakaritenga—
penei kua ora ia, kua riro i a ia te
otinga o te whakawa. Tena, i mangu
ta raua korero ki te pukapuka na
reira i ki ai me waiho i ta taua puka-
puka he tikanga mo raua—ona tika
ona he atu.
Ko nga mea enei e ki ana e te
Ture me whai pukapuka; ara, nga
whakaritenga whenua—me tuhituhi
rawa ena; he whakaaetanga kia
hokona atu kia hokona mai ranei te
hanga e taea ana te utu ki runga ake
o te tekau pauna—me whai puka-
puka rawa ano tena; te whakaae-
tanga a te tangata kia meatia e ia
tetahi mea a te takiwa e pahure ai
tetahi tau kotahi i muri o tona wha-
kaaetanga—me tuhituhi ano tera;
menga whakaaetanga katoa ano hoki
O O
a te tangata kia utua e ia te hanga i
namaia e tetahi tangata atu—me tuhi
ki te pukapuka ano tena. Engari
ki ta matou whakaaro me ata tuhi-
tuhi marire ki te pukapuka katoa a
koutou whakaritenga ki te pakeha,
mo te tupono rawa ki te rangi o te
whakawa e ai ana te pukapuka hei
whakaatu i te tikanga ki te Kai
Whakawa—no te mea hoki e kuare
ana koutou ki te ara o te whakawa
o te pakeha.
Ko te Hatepe, te pa o Kopu i te Wai-
roa, kua wera i te ahi—pau ake nga hanga
o roto. Na te kaha o nga hoia o Meiha
Pereiha i ora ai etahi: na ratou i tango ki
tahaki—he ngaronga no nga tane o ro pa i
te weranga.
Nga rangatira katoa o nga hoia o Inga-
rani i mate i tenei motu i te timatanga mai
o te riri ra ano taea noatia mai tenei takiwa
e 28; nga rangatira o nga manuwao i mate
toko 5. Nga rangatira hoia i tu a kiko e
37; nga rangatira manuwao i tu a kiko
toko 8. Heoi nei ano. Tenei ano o ratou
ingoa kei nga nuipepa pakeha, me ona ra-
ngapu me ona kaipuke i noho ai, kua taia
katoatia.
HE MEA TUKU MAI TENEI RETA KIA
TAIA KI TE WAKA MAORI.
Whero Whero, Hurae 8, 1867.
Ki a te Penetana,
Tumuaki Whakawa.
E hoa tena koe. He kupu ua matou
ki a koe mo o matou wahi whenua e
noho raruraru ana i nga tangata hoko
whenua. Ka timata nga rohe kei
Karaua, te Rahui Porotaka, Puketapu,
Taurawharona, Arai, Tawhitikarangi,
te Whakaongaonga, Paparatu, te Pou-
arouru, te Kohi-a-Paea. Tara-a-Waha-
nga, Whakapunake. Ko tenei rohe na
to matou tupuna ua Paea i tuku iho
ki a Tapunga, ki a matou inaianei. No
konei matou i ki ai ko nga tangata hoko
whenua me noho atu ki tua o tenei rohe.
Ko te ingoa o te iwi ko Ngaitamanuhiri.
Me tuku ki te Waka Maori enei ko-
rero.
Na WI PAEKOHE.
OPOTIKI.
E KOREROTIA ana i roto i nga nuipepa
mai o Akarana ite riri ano te Hau Hau
i Opotiki. Kotahi rau te tohu o tana,
hunga nana i tiki te pa o te hoia i Wai-
oeka pupuhi ai i te 9 o nga ra o Aku-
hata nei. Rokohanga atu e taua tohu e
rua te kau tonu nga pakeha i roto i te
pa. Mahara noa te Hau Hau tera e
Iringa i a ia te pa—otira kaore i taea.
No te rongonga ki te taparatanga o te
pu ki Opotiki katahi ka whakatika mai
i reira etahi hoia e toru te kau ka haere
mai ki te awhina i ona hoa i ro pa. Ko
te rangatira rana ko tetahi hoia i mua e
haere aua, no te taenga mai ki te pa ka
puhia e te Hau Hau ka mate ko a raua
hoiho. No te rerenga mai o nga mea i
muri ki te pupuhi ka whati te Hau Hau
ki roto ki te otaota pupuhi mai ai—heoi,
to no tonu atu nga pakeha ki ro pa.
Awatea rawa ake kua kore te Hau Hau
—kua whati katoa. Ka takina haere-
tia e te ope pakeha te huarahi i whati
ai—e takoto haere ana te toto i te whe-
nua maero noa. No konei ka maharatia
kua mate etahi o ratou i te puhanga o
nga pakeha i ro pa.
|
|
3 3 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI.
HE PANUITANGA.
Ki nga tangata e whai take ana ki te whenua,
kia mohiotia ai te mihi me te ra i tu ai te
Kooti hei whakana i o ratou take.
NA, he Panuitanga tenei kia mohiotia ai,
ko te tako a nga tangata no ratou nga
ingoa e mau i raro nei ki nga piihi whenua
kua whakahuatia i raro nei, ka whakawakia
a te 28 o nga ra o Oketopa, 1867, o te Kooti
Whakawa Whenua Maori, ki Taupo, ko te
tino wahi hei nohoanga mo te Kooti, a muri
ake nei te Panuitia ai.
Ko nga tangata katoa e whai tikanga ana
ki aua whenua me haere ki reira.
Ka oti te whakawa, ka puta te Karauna
Karaati ki te hunga i kitea tona tika e te
Kooti; heoi ano, he tino whakaotinga tena;
ekore rawa e tika kia peke mai tetahi ta-
ngata ki muri.
Na TIKI.
Kai tuhituhi o te Kooti.
Kooti Whakawa Whenua Maori.
Akarana, Hurae 1, 1867.
Ko Hitori te Paerata me etahi atu nga tungu-
ta; ko Kaingaroa te —e tata ana ki
O
te moana o Taupo.
Nga rohe ka timata i te Ngutuawa o
Mangawhiro, rere tonu i taua awa, tao noa
ki te Taumata, haere tonu Wairakei, haere
tonu Tiriraupenga, haere tonu i te awa
o te Kuri, haere tonu Pukerimu, haere
tonu te Papa, haere tonu Mata, haere
tonu te Wai Mahana, haere tonu te awa o
Waikato, haere tonu i roto i Waikato, ka
honu ki tona timatanga ki to Ngutuawa o
Mangawhiro.
Ko Hohepa Tamamutu me etahi atu nga tu-
ngutu; ko Oruanui, kei te takiwa o Taupo,
te hiinga.
Nga rohe, ki te taha ki te Tonga ko
Omai te timatanga, haere mai i te hiwi o
Rakerangi, te Tuhingamata, Orawa, te Pu-
natakahi, Oramuturangi te Mihi, te Huka-
huka, te Ngako, Wairakei, rere tonu i roto
i tu awa o Wairakei, u tonu ki Waikato,
rore tonu i te au o Waikato, Otahaka, te
Whakatutu, Waitahanui, te Onepu, to Po-
kuru, whawha te Tiemi, te Wharau-o-Ku-
rapoto, ka huri mai te Wharau, Meremere.
haere tonu i roto i te Ngaherehere, Nga
Mahanga, Orangimaru, haere tonu i te awa
o Whangamata u tonu ki Taupo, haere
tonu i te Akau tutaki nou ki te ti-
matanga ki Omai.
te Waranga, to Aratarikaka, Wai Popopo,
te Tutu-o te-Ainga, Whawha, te Tieni,
Arikirua, te Wharau-o-Kurapoto, Nga Pou
Whakatuhi, te Wharau-o-Meremere, te
Pau Whaiti, Otuhounga.
Ko Paora Matenga te Pukupuku te tangata;
ko Kaingaroa kei Taupo te kainga.
Nga rohe ka timata i Waikato, ka rero i
tetahi taha o Pararahi, haere tonu i runga i
te hiwi, ka rore i tetahi taha o Rotokawa, i
te taha ki te Pueto, haere tonu i runga i te
hiwi, ka rere i Hipana, haere ki Otangihia-
wera, rere tonu Huiwaevvae, rere tonu te
Motuhangatoki, whakaheke ki Motukokako,
ka rero ki to Onepu, ka rere ki Rangitaiki,
ka rere i tetahi taha o Rangitaiki, ka rere ki
to Arawhata-Tawhito, ka rere ki uta Nga-
puketurua, ka rere ki te Wairapukao, ka
rere atu i runga i te hiwi te ritenga ake o
Tarepatutahi ki te taha ano ki Rangitaiki,
ka rore tonu ka pakaru ki roto o Tarepatu
tahi, ka rere i tetahi taha o taua awa, ka
puta ki Waikato-a-Parariki, ka mutu.
|
|
4 4 |
▲back to top |
57 TE WAKA MAOEI O AHURIRI.
KO NGA KARAUNA KARAATI ENEI KEI AU E TAKOTO ANA.
Ko NGA TANGATA.
Te Meihana Takihi me etahi atu ... ... ...
Paora Torotoro me etahi atu ... ... ... .
Karauria Tamai Whakakite a te rangi ... ... ... i
Paora Torotoro me etahi atu ...
Paora Ropiha me etahi atu
Te Waka te Kawatini
Renata Pukututu me etahi atu
Paora Torotoro me etahi atu ...
Enoka te Rua me etahi atu ...
Te Waka te Kawatini me etahi atu
Hone te Wharemako me etahi atu
Henare Matua me etahi atu ...
Wi Rangituroa me etahi atu ...
Tareha me etahi atu ...
Wi Ngamaiaia me etahi atu ... ... ... ...I
Te Waka te Kawatini me etahi atu
Pitihera Kopu me etahi atu .....
Hone te Wharemako me etahi atu
Karaitiana Takamoana me etahi atu
Paora Torotoro me etahi atu ...
H ota Tiki me etahi atu
Paora te Rangituruturua me etahi atu
Enoka te Rua me etahi atu ... ... ... ...!
Hoera Pareihe me etahi atu ... ... ... ...
Paramena Oneone me etahi atu
Renata Kawepo me etahi atu ...
Renata Pukututu me etahi atu
Ko NGA WHENUA.
—————————————————
Mangateretere ki te Rawhiti
Mangateretere ki te Rato.
Rangaika.
Te Pa Hou.
Pakowhai.
Upoko.
Oero.
Petane.
Kohinurakau.
Waikohu.
Pukaahu.
Tautane.
Rangatira Mata.
Korokipo.
I Waima.
Whataangaanga.
Moeangiangi.
Hikutoto.
Ohika Karewa.
Wharerangi.
Te Tapairu.
Whangawehi.
Te Wharau
Ngawhakatatara.
Otamauri.
Poupoutahi.
Me tiki mai ki au enei Karauna Karaati, ka homai ai i nga moni utu mo te tuhituhi-
nga.
Na, te KUPA.
Nepia, Akuhata 29. 1807.
WHARANGI PANUITANGA.
TENEI TE HOKO NGAWARI
KEI TE TOA O TE
HUTANA RAUA KO TE EAWINI.
KUA kite koutou i to maua whare
nui i Nepia, kua, tomo tonu nei i
te hanga. Ekore e taea te tatau i nga
hunga katoa o to maua whare. Kua
kite ra hoki koutou kore rawa tetahi
mea e ngaro ana—te mea rahi, te mea
paku, te kakahu, te kai. te aha noa
atu. E utaina tonutia mai ana i Inga-
rani o maua hanga i runga i nga kai-
puke katoa o rawahi e u mai ana ki
Nepia. Kua puta te rongo ki nga
pakeha katoa o Heretaunga ki te pai o
nga hanga o tenei whare—ko ta ratou
whare hoki ia e mui mai nei ratou ki
te hoko.
Ko nga kahu tane e tuia aua i tenei
whare. Ko te tangata e hiahia aua kia
ata tau ki tona tinana he kahu moua
me haere mai ia ki a maua.
Haere mai whakamatauria.
Na te HUTANA raua ko te
EAWINI.
Nepia. Akuhata 29. 1866.
KUA TAHAETIA, kua haere ke
ranei, i te taiepa a Tareha tetahi
hoiho pango he uwha, he ma kei te rue,
me nga waewae o muri he ma ano, ko
te parani kei te pakihiwi maui he penei
B. Ko te wha tenei o nga marama i
Rihari Meketoara (Richard M'Doall)
kei Miani.
Miani, Akuhata 14, 1867.
TENEI! TENEl!! TENEI!!!
TENEI te take o te tohungatanga kei a
maua! Ko te tangata e hiahia ana
kia hangaia paitia tona tera me anga
mai ki a maua. Ka tukua mai e te
tangata tana tera pakaru, tana aha ranei,
kia tuia e maua ekore e taro ka oti, to-
na otinga me te mea hou tonu te kaha.
Tenei kei a maua nga Tera hei hoko,
nga Paraire, nga Kipa, nga Wipu, nga
aha atu. Ko to maua whare kei te taha
o te Peeke o Niu Tirani i Nepia nei.
Haere mai whakamatauria.
|
|
5 5 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI 38
(WHARANGI PANUITANGA)
PANUITANGA.
KI NGA RANGATIRA o NGATIKA- i
HUNGUNU. |
KO MIRA raua ko RINITE tenei
kei Nepia nga tino tohunga hanga
whare, me te mano atu o nga mahi i
Kamura—nga Whatitoka., nga Mata-
pihi, nga Keeti, nga aha noa atu. He
mea uta mai na maua i Ingarangi ra ano
nga Raka, nga Inihi, nga Titi, me ngu I
mea rino katoa, mo nga whare e hanga-
ia ana e mana—no reira i kaha ai, he
mea whiriwhiri mai hoki.
Ko te whare o Karaitiana ma i Tau-
pata, i te rori putanga mui ki te taone
nei, na, maua i hanga. Ka hiahia te i
tangata kia hangaia e maua tetahi
whare mona, ka kore ona moni e pai
tonu aua maua ki te whenua, hei utu. |
Ko ta maua mahi he mahi hohoro, he mahi
pai.
WHAKARONGO MAl.
TENEI au to koutou hoa tawhito te
noho nei maua ko WIREMU kei te
WHATAAPUKA. Kai te hoko tonu
maua i nga hanga me ngakai e hiahiatia
aua e te tangata maori ;—ani. he huka,
he ti, he tupeka., he raihi, he paraoa, me
te mano kai atu.
Ko nga kahu ;—he koti, he paraikete,
he tarau, me nga kakahu tane katoa,
me nga kakahu wahine katoa.
E tangohia ana hoki e maua nga kai
e whakatupuria ana e nga maori ; ara,
he kaanga, he witi, he taewa, he aha
na atu.
Haere mai ki te tangata tawhito.
Na WIREMU raua ko KENERE.
Nepia, Pepuere 2G, 1867.
WHAKARONGO MAl!
KO au ra ano tenei ko NOIHU kei
Nepia nei ano e noho ana, e hoko-
hoko tonu ana i te taonga. Kua tae
mai koutou ki toku whare, kua hoko
koutou i aku hanga, kua mohio koutou
ki te ahua. Engari tenei nga mea hou
kaore ano koutou kia kite.
Ko nga tupeka o taku whare he mea
kua oti te tapahi, kua oti te mirimiri—
he huri nana i tapatapahi, e tu nei kei
roto i taku whare. He tupeka pai rawa,
he reka ; te mate tapahi, te aha—ko te
puru tonu, kai tonu.
Kei tetahi taha o te rori i te Whare
o te Kawanatanga, i Nepia,.
Na ERUETI NOIHU.
TENEI TO TOHUNGA KI TE
HANGA WAATI!
KO au, ko te tangata e tuhi atu nei
ki a koutou nga rangatira me nga
tangata o Heretaunga, ko au tenei ka-
tahi ano ka tae mai i Ingarani ki tenei
kainga mahi ai i taku mahi hanga
Waati, hanga Tieni, me te tini atu o
Niu Tirani
Nepia.
Nu PERUA
KOTAHI PAUNA HEI UTU.
KUA HAERE KE tetahi HOIHO
RAHOPOKA pango nei. Te
parani kei te pakihiwi katau he penei
H ; kei te pakihiwi maui he penei N—
he haehae ma kei te pongaihu. I haere
ke i te Aute taua hoiho, i anga whaka-
O
Puketapu.
Omahu Moteo
Teone Heirapa (John Heslop)
Nu WIREMU EREHANA.
Wharerangi, Akuhata 9, 1867.
PANUITANGA.
TENEI uu te tangata tawhito kei te
whare hoko i ko mui o te Papari-
kauta o te Kemara i te huarahi putanga
mai ki te taone. Ko te
WHARE O RANANA
Na RAWHE.
WHAKARONGO MAI TE TA-
NGATA HAERE HOIHO !
.
TENEl au to koutou tangata tohunga
ki te hanga hu mo nga hoiho! Ka
hiahia te tangata kia haianatia nga wae-
wae o tana hoiho me haere mai ki au ki
te tangata hou whakamatau ui kia kite
koutou i te mahi pai. Tetahi o aku
mahi he hanga parau whenua. Ka
mahia e au te parau pakaru, anana ! me
te mea he parau hou tonu !
Ko taku whare ko te whare paraki-
mete i runga mai o PUKEMOKEMOKE.
Kua riro hoki i au taua whare.
Haere mai whakamatauria te tani/ata
hou.
Na WIREMU ROPITINI.
Nepia, Pepuere 22, 1867.
|
|
6 6 |
▲back to top |
TE WAKA MAORI O AHURIRI.
WHARANGI PANUITANGA.
HAERE MAI KI TE KAI MA
KOUTOU
KUA tu taku whare taka rohi kei
pahaki tata mai o te Peeke o Niu
Tirani i Nepia. Ekore e ngaro taua
whare i te tangata haere—he whare
hou tonu ia, he whare teitei. He nui
nga kai e hangaia aua e au, nga rohi
nei ano, nga keeki hei kai marenatanga,
nga paua, nga kai reka noa atu.
He peeke witi (peeke kautahanga
nei) etahi kei au e takoto aua mo te
hoko.
Haere mai koutou ki te whakamatau ki
aku kai.
Na ANARU PEREEKI,
Kai taka rohi.
Nepia, Akuhata 29, 1867.
TENEI TE HANGA!
TENEI RAWA ANO TE HANGA!
HAERE mai te tane, haere mai te
wahine, haere mai te tamariki,
haere mai te katoa, ki te ora mo o kou-
tou waewae ! Kei au nga PUUTU
KAHA, te mea roa, te mea poto; te
mea matotoru, te mea rahirahi; te mea
utu nui, te mea utu iti; te mea tane, te
mea wahine. Haere mai tirohia.
Ko taku whare kei tetahi taha o te
rori i te ritenga ki te whare hoko rongoa
i Nepia, i ko mai o te Peeke.
Tikina mai, patua
Na te WURU,
. • Kai tui puutu.
TENEI TE TAONGA!
TENEI te taonga kei au e tu ana, ara
ko aku tera hoiho, ko aku paraire,
ko te tini noa atu o nga hanga mo te
hoiho, mo te kaata. He mea kawe
hou mai no Ingarani, naku ano i kara-
nga atu kia tuia mai mo toku whare
o
hei hoko ki nga rangatira o Heretaunga.
E tuia ana nga tera, me nga mea ka-
toa o te hoiho i tenei whare.
Na HOURA.
WHAKARONGO TE TANGATA
HAERE!
MEA ake, hei te tuatahi o nga ra o
Hurae, ka tu tetahi whare Papari-
kauta maku i tua mai o te arawhata i
Tutaekuri. He ingoa mo taua whare
ko te POROWINIHERA HOTERA.
Ko nga patiti o aku pataka (ara nga tai-
epa kai ma te hoiho) kua oti te tiri ina-
ianei—no Ingarangi mai nga kakano.
Ko nga kai o taku whare mo te tangata
haere ekore au e pai kia kino, kia iti
ranei—taku e pai ai kia ora rawa te ta-
ngata koi ngau tuara ki au. Tetahi ko
te WAKA MAORI nuipepa ka puta tonu
mai ki taku whare hei korero ma koutou.
Na e mea ana au kia haere mai kou-
tou ki taku whare whakamatau ai me ka
haereere koutou ki te taone.
Haere mai e whai i te waewae <
Uenuku kia hai koe i te hai.
Na HEMI AHITONE.