TE



WAKA   MAORI

                               O     AH     U  R   I R  !.

      "KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

 No. 6. ]         NEPIA, TAITEI, HURAE   2, 1868. [VOL. V.

 HE  kupu whakaatu tenei na matou

 mo  nga tangata reti whenua ki nga

 pakeha whangai hipi. Na, ko te mea

  e tika ai e ata puta marire ai nga

  mahi maori a te tangata, koia tenei,

  ko te hua o roto kia kitea; ka kore

  he hua e kitea ana ka he hoki—ka

  rakia te maara i te kainga a te ra ka

  hemo te tangata, ka kimi i te wahi

  wai-rakau hei whakatupuranga mo

  tana mea purapura. Koia hold ko

  te mahi whangai hipi nei, ko te ahua

  tonu ia. I mua  ai i era tau kua

  pahure atu e riro mai ana ki nga

  pakeha mo  te hipi uwha, me ka

  hokona, kotahi pauna e ono herengi;

  mo te mea raho poka momona nei

  kotahi pauna; mo  te  huruhuru

  kotahi herengi e waru kapa mo te

  pauna taumaha. Inaianei takirima

  herengi tonu te utu o te hipi, kotahi

  tonu herengi te utu mo  te pauna

  taumaha o te huruhuru. Heoi ra,

  kua rakia tenei maara, a e tahutahu

  ana tenei i nga otaota ki te ahi—

  inahoki e tahu mai nei i nga hipi i

   Ngaruroro kia riro mai tetahi hiki-

. pene mo nga hinu. Na, ki ta koutou

  whakaaro me puta mai i hea he moni

  hei  whakarite i nga  reti o  tenei

  takiwa ? I mua ai i te nuinga o te

  utu o te hipi raua ko te huruhuru e

  taea ana te hoatu i ena moni e wha

  rau e rima rau mo te whenua i te

  tau, tana pai hoki i te huhua o te

  rawa e huri mai ana—ko tenei kua

  rakia te maara kua kore he kai ma

  te ohu, ma te tangata nana hoki. He

  mate nui tenei; ehara i te mate mo

  te tangata anake e noho ana i runga

                                                             

  i te whenua, engari mo ratou tahi ko

  nga tangata nona ake te whenua—no

   te mea ka kore he kai o te maara e

  hua mai ana ka hemo tahi i te kai. Ko

   te hipi hoki nga mea hei taki mai i

   te rawa; ka riro mai ka wehea etahi

  ma  te tangata nona te whenua i tupu

   ai, ko etahi ma te tangata nana nga

 hipi. Na, ma  koutou e mohio—ki

 te iti nga rawa e riro mai ka iti hoki

 i te wahanga ki tetahi ki tetahi, mate

 ana te pakeha mate ana hoki koutou

 nga maori. Ki te penei tonu te utu

 o te hipi me to tenei takiwa akuanei

 te mate ai etahi o nga pakeha; akua-

 nei whakarerea ai te mahi e etahi o

 ratou, a ka takoto kau nga kainga.

 Mea  rawa atu koutou ki te reti atu

 ki etahi pakeha hou kua tupato rawa

 ratou, kua kite hoki i te mate, i te ra-

 wakoretanga, o nga mea i noho tua-

 tahi i te nui o nga moni reti. Koia

 marire ano, ekore rawa e kaha nga

 pakeha ki enei reti. Engari me ata

 whakaaro  koutou ki a matou korero

 nei a ka whakahoki i nga reti kia

 ngawari, kia taea ai te utu. Ki te

 kore, tena koutou e kite apopo ake

  nei i te tika o ta matou ki e ki nei

  matou, " ehara i te mate mo  te

  pakeha anake, engari mo  koutou

  tahi"—he  pono rawa tenei.

    Koia ano e hoa ma, me  tahuri

  koutou ki te whakangawari  i te

  ritenga ki o koutou pakeha (nga hoa

  tawhito) kia whai ngakau ai ratou i

  runga i ta ratou mahi—te mahi e

• kite ai koutou tahi i te rawa. Heoi

  a matou kupu i tenei takiwa, koia

  tenei kia whakahokia iho nga reti.





    HE PANUITANGA.

  NA, he whakamohio tenei ki nga ta-

  ngata katoa. Ka utua e matou nga

  pauna moni E RIMA ki te tangata

  mana e whaki mai ki runga ki te

  ritenga o te Ture te tangata, nga

  tangata ranei, nana i wawahi i nga

  taiepa e tiriwa ana i o matou kainga;

  ara i waenganui o enei whenua, a

  Tutaekuri, a Te Awanga, a Marae-

  totara. Tetahi, kia  rongo  marire

  koutou, ka whakawakia e matou ka

  whakawhiua ki runga ki te ritenga

  o te Ture nga tangata katoa e tohe

  ana ki te haere mai ki runga ki aua

32              TE WAKA  MAORI  O AHURIRI.
whenua o matou tutu ai i muri iho o 
tenei panuitanga.                    i
     Na HEMI KIRIPI KAATANA. 
       KAPENE HOHEPA HOOKI.
       ARAPETA PAKAIHI.

   He he nui tenei, te haere a etahi 
tangata ki runga ki te whenua o te 
tangata ke atu tutu ai, ara whaka-  i
ngau poaka ai, wawahi ai ano hoki i 
nga  taiepa. Ki te tapatahi te he ko |
te  haere anake ki te whakangau
poaka  e haere nui ana nga mate i 
 roto i taua be kotahi. Inahoki e wha- 
 kangau ana nga tangata i te poaka i
          
 me te kore e mohio tena he mate ke 
 e mahia ana e ratou ; ko nga hipi e 
 oho ana i te pahupahu tanga o nga 
 kuri, a e oma tarewa tonu atu ana ki
 roto ki te repo, ki te mangu, ki te
 awa atu ranei, a mate tonu atu—te
 kitea hoki te matenga e nga koroke
                                                                                                    
 whakangau, e te tangata nana nga
 hipi ranei. Pono tonu  ake pea te
 matenga o aua hipi ki te takiwa e
 taimaha ana i te hapu. Kaore hoki
 e mohiotia te takiwa e putamai ai te
 whanako, heoi papanga rua papanga
 toru ana te mate—mate  ana ko te
 tinana tonu o nga hipi, mate ana ko
 nga hapu  o roto, mate ana hoki i te
 taonga nui o tera kararehe aru i te
 rironga kinotanga atu o nga wuuru.
  Mutu  ana ena hara,tuatahi ka tahuri
  ka punarua i te hara, ara ka wawahi
  i nga taiepa o te whenua ka waiho
  kia tuwhera ana. He hara nui tenei
  ki to te Ture tikanga, he hara e tau-
  maha ai te whiu.  Ekore hoki e
  mohiotio, nga mutunga kino o taua
                                       O                             O
  hara; marara noa atu nga hipi, hui-
  hui atu ki roto ki etahi rahui ke atu 
  marara nga kau, nga hoiho, nga aha
  atu ranei a te tangata nona te whe-
  nua.
    E nga tangata kua mahi i enei tu
  maki i enei takiwa kua, hori ake nei,
  whakarongo ki tenei kupu ; whaka-
  mutua a koutou mahi pena, koi oho-
  rere o koutou mauri—a   katahi ka
  parepare " no mea te he, no mea te
  he."


     No te tekau o nga ra o Hune nei i wha-
   kawakia e te Taitene nga tangata maori to-
                                                                                   O                   O
   kowha mo  to ratou whanakotanga i te kau
   a te pakeha i Tutaekuri e haere ana. Ko
   nga ingoa enei o aua tangata; ko Timoti
   Paeti, ko Rutene, ko Erueti, ko Matene.
   Kua  kawea mai  tenei ki Nepia kia tino
   whakawakia i te Hupirimi Kooti i a Noema
    e takoto ake nei.
        PANUITANGA.

TARI o TE KOOTI WHAKAWA   WHENUA
                MAORI.
             Akarana, 18 Hune, 1868.
HE Panuitanga tenei kia mohiotia ai ko nga
Kooti i Panuitia kiu turia ki Nepia i te 3 o
nga ra o Aperira, ki Waipawa i te 13 o nga
ra o Aperira, ki te Wairoa i te 4 o nga ra o
Mei, 1868, a kihai nei i tu i aua ra, ka turia
ki nga wahi e mau ake nei, a nga ra e mau
 ake nei.
   Ki Nepia, Ahuriri a te 17 o Akuhata,
 1868.
   Ki Waipawa  a te 31 o Akuhata, 1868.
   Ki te Wairoa a te 14 o Hepetema, 1868.
                         NA TIKI,
                      Kai Tuhi tuhi.


 HE WHARANGI TUWHERA NA NGA
         HOA TUHl MAI.
                  Uawa, Hune, 1868.
 KI A TE KAI TUHI o TE WAKA MAORI,
   E  hoa, tena koe. He whakaatu tenei na
 matou i te matenga o ta matou pakeha o te
 Kirimoa, i taku i runga i te tawai. He
 haere ki te riri ki tana kuri e ngau ana i
 ana poaka, hinga ana ki roto ki te awa o
 Uawa  mate tonu iho.  Kotahi pea haora
 rao te hawhe i takoto ai i roto i te awa, me
 te rapu nga tangata me nga pakeha, ka mau
  i te matau a tetahi tamariki taane ko Ke-
  reopa te ingoa. To matou kitenga i tenei
  mute whawhati tata he nui to matou pouri
  no te mea ki hui i puta tetahi kupu oha
  manu ki a matou, ma matou hoki ki a ia.
  He tangata pai a te Kirimoa. Na Ngati-
  porou ia i hua ko te " Uranga o te Ra ;" he
  whakaaro  no ratou tera e puta he pai i
  runga i taua tangata. E mohio ana hoki
  matou nga tangata o te rawhiti nei tera e
                          O              
  puta be pai mo matou mo a matou tamariki
  i muri i a matou mehemea i ora taua ta-
  ngata. Ko  te tipu hoki kua puta ki waho
  o te puke (ara, o tona mangai), na te huka
  ia i patu i kore ai matou e ata kite i ona
  hua. No te 7 o nga ra o Hei i tanumia ai; ka
  haere katoa hoki matou ki te kawe i a ia ki
   te tanumanga—ki te wahi i whakaritea e te
   Atua hei takototanga, mo o tatou tinana.
     E  hoa, o te Kai-tuhi o te Waka Maori,
  mau e tuku atu a matou kupu ki te panui
  kia rongo o matou hoa pakeha, maori hoki,
   me nga tangata o te rawhiti nei. Heoi.
           Na te PAKI te AMARU,
                  no te Aitanga-a-Hauiti.
     [Me whakaatu mai e koutou te " Pai" i
   mahara ai koutou tera e puta i runga i taua
   tangata—kia  mohiotia hoki  e matou  te
   tika, te he ranei, o tena kupu, " Te Uranga
   o te Ra."]


     Ko  te Makarini raua ko Tareha ka tat:
   te haere ki te Hui o te Runanga o te Ka
   wanatanga  ki Po Neke.   Ka  titiro tonu
   matou ki te ahua o te mahi a nga rangatira
   maori ki roto ki taua Runanga.

              TE WAKA  MAORI  O AHURIRI.

NGA MAHI O TE WAEA  KAWE

         KORERO.



TENA  te korero kua tukuna mai i Waipu-

kurau ki a Te Makarini i te rua o nga ra o

Hurae na Urupene Puhara, mo nga mahi a

Ngatiraukawa raua ko Ngatiapa e tautohe

nei mo te Whenua ki Manawatu, puta atu

ki Rangitikei. E whakapai ana matou ki

a Urupene  Puhara e whakaatu mai nei i

nga mahi o tera tai.

   Ko nga korero enei i tukua mai e Uru-

pene i runga i nga waea: —

          Ki a te MAKARINI, kei Nepia.

   Tena tetahi korero hou. Kua whawhai

 a Ngatiraukawa raua ko Rangitane. Tena

 te tangata ki a Karaitiana kua riro atu.

                    Na  URUPENE PUHARA.

   Heoi katahi te mahi ahua reka—noho ana

 mai tera tangata i Waipukurau, noho atu

 ana tenei i Nepia, me te rere haere noa a

 raua nei korero tetahi ki tetahi i runga i te

 rangi. E ki ra koe te pakeha ku te uira o

 te rangi hei kawe i tau korero ! Tena hoki

 tetahi korero no Waipukurau ano na Po-





        T   I   P    A   U    A    A    7   A

               HE  KAINGA   PAKEHA.

 TENA  te moana  waitai kei to taha tonga

 mai o Uropi raua ko Awhirika (Africa), te

 whenua i putake mai ai nga Mangumangu

 —ko  taua moana e tiriwa ana i waenganui

 o aua whenua, ko te ingoa e whakahuatia

 ana ko te Metitareniana Moana (Mediter-

 ranean  sea. )  E  takoto haere  atu; ana ki

 uta taua moana ki te taha rawhiti i waenga-

 nui puku o aua whenua nui—te  roa. e rua

 mano  macro, te whanui he wahi ano ka

 rua rau maero he wahi ano ka waru rau

  maero. Ko  te kuaha o taua moana kei te

  takutai ki te taha Hauauru o Uropi: te

  whanui kotahi tonu te kau ma rima macro

  —he  whaiti marire. Ko Peeni (Spain), te

  whenua o te Paniara, kei tera taha o taua

  kuaha kei te taha tuaraki—te ritenga atu ki

  Ingarani. Kei reira kei te taha ki a Peeni te

  tahuna kiri kiri e toro mai ana ki te wai o te

  kuaha, a kei te poro mai o te tahuna ki te moa-

  na te hiwi e tu ana—he toka. Ko te taha

  ki te wai o taua hiwi e taheke marire ana, ko

  te taha ki uta ki te tahuna kirikiri nei he

pari teitei—kotahi mano  e toru rau putu

te teitei. Kua  karangatia he ingoa mo

taua hiwi ko Tiparaata (Gibraltar)—ko tona

roa e rua maero  ko tona whanui kotahi

maero. Kei to taha moana te taone e tu

ana nga tangata o taua taone e tae ana ki

te kotahi te kau ma rima mano—ha huia

atu ki nga hoia ka nui noa atu. Ko te iwi

nona te kainga ko  te Ingarihi, he hoia no

Ingarani kei reira e noho ana hei hapai i te

Rangatiratanga o te Kuini ki reira, hei pu-

puri tonu i te kainga ki a matou; no te

mea  hoki he wahi ia taua hiwi e hiahia nui-

 tia ana e nga iwi o Uropi—engari ko te ta-

 huna kirikiri i uta atu o te hiwi no te iwi

 nei no te  Paniara. Te mea i hiahiatia ai

 taua wahi e nga iwi he mea hoki e tu ana i

.

 uaua o te Paniara. Ku tu Wiwi ano tetahi

  i uru ki roto ki to Paniara i taua riringa—

 kotahi te kau ma rua mano o a ratou hoia

 i rere ki te awhina i te Paniara. Hui nga

 hoia o te taua o aua iwi ka wha te kau

  mano ki te tahuna kirikiri i te taha ki uta

 noho ai me ana paripari me ana pu repo e

 rua rau. Ki te taha ki te moana ka rima

  te kau ma whitu nga kaipuke manuwao,

  me etahi kaipuke pakupaku  tini noa atu.

  Huaki una te pupuhi i te taha ki uta, huaki

  ana te pupuhi i to taha moana e nga kai-

  puke, Po noa e riri unu ka matemate nga

  kaipuke o te hoa riri—marama ana tera te

 moana i te mumura o nga kaipuke e ka

  ana i te po. He mea tahu na te Ingarihi

  nga mata, ka rite ki te ahi te kaka ka pu-

  hia mai ki nga kaipuke, na reira i wera ai.

  Tera ano tona mahinga e taea ai te pera—

  te pupuhi i te mata wera i te ahi. Ka

  whakarongo te Ingarihi ki te aue o nga

              TE WAKA  MAORI O AHURIRI.

 tangata o te hoa riri i runga i nga kaipuke

 e ka ana ka mahue te riri ka tukua te aroha,

 ka hoe mai i runga i nga poti ki te whaka-

 ora. Ka  tae te ahi ki nga paura i runga i

 aua kaipuke, po! rere ana nga maramara

 ki runga ki te rangi—he maha nga kaipuke

 i peratia. I mate o te Paniara i taua riringa

 e toru mano. Nga  mea o te Ingarihi i

 mate kotahi tonu te kau ma ono (16. ) Ko

 nga morehu o nga kaipuke o te Paniara i

 tahuti i nga kaipuke o Ingarani i puta mai,

 i etahi rangi i muri i te riringa, ki te wha-

 kaora i te kainga, He nui nga riringa o

 nga iwi ki taua kainga i mua atu, ekore e

 taea te korero i konei. Engari kei Inga-

 rani tonu e mau ana, kaore i taea e nga iwi

 o te ao.

   Ko te maki te kuri e hua ana i taua whe-

 nua. Ka kite pea etahi o koutou i taua

 kuri i te maki—he   kuri koroke marire.

 Tenei te korero e korerotia ana. I te no-

 hoanga o te rangapu hoia te 25 i Tiparaata

 ka haere  etahi o a ratou Apiha  i tetahi

 rangi ki te hi aua. E hi ana ka epaina

 ratou ki te kowhatu—ka mahara ratou ko-

 wai ranei e makamaka iho ana i te kowhatu

 i runga i te pari. Katahi ka neke atu he

 wahi ke hi ai. Ki hai i roa ka rongona

 te taramu e patupatua ana i uta kia hui

' atu nga hoia. Katahi ka haere  ratou ki

 uta, no te hokinga mai ka titiro ki ta ratou

 poti kua nekehia atu i te wahi i waiho iho

 ai, me nga matau i waiho noa kua whaka-

 mana ki te maunu. No muri ka rongo

 ratou ki etahi tangata he rahui maki kuao

 nana ratou i epaepa ki te kowhatu i a ratou

 e hi ana. Katahi  ka  aruarungia atu te

 hanga kuao nei e nga mea kaumatua, muri

 iho ka noho ka matakitaki marire ki te ma-

 hi a nga apiha e hi nei. No te horinga o

 nga  apiha ki uta ka heke mai aua inaki

 kaumatua  ki raro, ka eke ki runga poti ka

 hoe atu ki te wai ka tahuri ki te hi. Ka

 mau  a ratou ika e toru e wha ranei ka hoki

 mai ki uta ka tahuti atu ki runga pari me a

  ratou ika hei matakitaki rua ratou—hei kai

  i kore, no te mea he hua rakau ana kai.

  Katahi te kuri rawe hei mokai!

    I atawhaitia tonutia nga maki katoa o

  taua kainga e te rangatira o nga  hoia, a

  Tienara Eriata (General Elliot)—ka rongo-

  na e ia kua patua, kua hopungia ranei, te-

  tahi e ona hoia ka riri rawa.





       PANUITANGA.

  TENEI nga pukapuka kei te whare o

   HEMI  WURU   e takoto ana hei

  hoko, ara: —



    Ko tetahi wahi o te Kawenata Ta-

        whito

    Te Kawenata Hou

    Ko te pukapuka o nga Inoinga o te

        Hahi  o Ingarangi.

      PANUITANGA.



HE    mea naku kia rongo nga tangata

     o Heretaunga kua whakaturia au

e te Kawana hei tangata Ruri whenua

i runga i te ritenga o te Kooti Whaka •

wa Whenua  Maori. Tetahi hei tangata

Kai Whakamaori au mo taua Kooti.

        Naku na

          TEOTI WAKANA.





 HE WHAKATUPATOTANGA.

KIA   TUPATO  te tangata haere i te

     po i te huanui mai ki Nepia, kia

tupato ki te Whare tunga Poti kua ha-

ngaia e HEMI WURU (i runga i te wha-

kaaetanga o te Kawanatanga) ki te Ahi-

tahu-a-te-Waru i te ritenga o te Whare

o Karaitiana i Taupata.





TENEI! TENEI!! TENEI!!!

TENEI  te take o te tohungatanga kei a

   maua!  Ko  te tangata e hiahia ana

kia  hangaia paitia tona tera me anga

mai ki a maua. Ka  tukua mai e te

tangata tana tera pakaru, tana aha ranei

 kia tuia e maua ekore e taro ka oti, to-

 na otinga me te mea hou tonu te kaha.

   Tenei kei a maua nga Tera hei hoko,

 nga Paraire, nga Kipa, nga Wipu, nga

 aha atu. Ko to maua whare kei te taha

 o te Peeke o Niu Tirani i Nepia nei.

    Haere mai whakamatauria.

      Na KAHIKOROWI raua ko POIHI.





 TENEI TE HOKO NGAWARI

          KEI TE TOA O TE

 HUTANA RAUA KO TE EAWINI.



 KUA    kite koutou i to maua whare

      nui i Nepia kua tomo tonu nei i

 te hanga. Ekore e taea te tatau i nga

 hanga katoa o to maua whare. Kua

 kite ra hoki koutou kore rawa tetahi

 mea e ngaro ana—te mea rahi, te mea

 paku, te kakahu, te kai, te aha noa

 atu. E utaina tonutia mai ana i Inga-

 rani o maua hanga i runga i nga kai-

 puke katoa o rawahi e u mai ana ki

 Nepia. Kua  puta  te rongo ki nga

 pakeha katoa o Heretaunga ki te pai o

 nga hanga o tenei whare—ko ta ratou

 whare  hoki ia e mui mai nei ratou ki

 te hoko.

   Ko  nga kahu tane e tuia ana i tene

 whare. Ko te tangata e hiahia ana ku

 ata tau ki tona tinana he kahu moni

 me haere mai ia ki a maua.

       Haere mai  whakamatauria.

         Na te HUTANA raua ko 

               EAWINI.

    Nepia, Akuhata 29, 1866.

              TE WAKA  MAORI O AHURIRI.

   TENEI TE TAONGA!



TENEI  te taonga kei au e tu ana, ara

  ko  aku tera hoiho, ko aku paraire,

ko te tini noa atu o nga hanga mo te

                                                                  O                    O

hoiho, mo te kaata. He mea  kawe

hou mai no Ingarani, naku ano i kura-

nga atu kia tuia mai mo toku whare

hei hoko ki nga rangatira o Heretaunga.

  E tuia ana nga tera, me nga mea ka-

toa o te hoiho i tenei whare.

              Na HOURA.





    WHAKARONGO  MAI.

TENEI  au to koutou hoa tawhito te

  noho nei maua ko WIREMU kei te

WHATAAPUKA. Kai  te hoko tonu

maua  i nga hanga me nga kai e hiahiatia

ana e te tangata maori; —ara, he huka,

he ti, he tupeka, he raihi, he paraoa, me

te mano kai atu.

   Ko nga kahu; —he  koti, he paraikete,

he tarau, me nga kakaha  tane katoa,

me nga kakahu wahine katoa.

  E  tangohia ana hoki e maua nga kai

e whakatupuria ana e nga maori; ara,

he kaanga, he witi, he taewa, he aha

 noa atu.

    Haere mai ki to tangata tawhito.

       Na WIREMU raua ko KENERE.

   Nepia, Pepuere 26, 1867.





    WHAKARONGO MAI!

 WHAKARONGO     mai te tangata e

   mate aua i te niho Tunga. Ko

 au tenei te Tohunga mo tena hanga, te

 kai-whakaora mo nga tangata katoa i

 tena mate. Kowai te tangata e tauhou

 ana ki taua mate kino, mamae nui ?

 Te reka te kai, te moe, te noho, te hae-

 re, te aha noa atu. Ko  te tangata e

 ngaua aua e tenei mate me haere mai

 ki au; maua e pai kia unuhia tona ni-

 ho, ka riro i au te tango; mana e pai

 kia purua, ka purua e au—a ka rite to-

 nu ki te mea ora te kaha. Ka riro he

 niho, nga niho katoa ranei, o te tanga-

 ta ka mohio au ki te whakanoho he mea

 hou ki roto ki tona waha, a ka rawe to-

 nu ki te kai.

   Taku utu mo  te unuhanga, e rima

 herengi; mo te purunga, te kau here-

 ngi. Te utu mo te mea hou e whaka-

 mana  ana ki roto ki te waha, kei te

 ahua o te waha me te niho te whaka-

 aro.

   Ko taku whare kei te whare e tu nei

 i roto i nga rakau Puru Kamu i tetahi

                           o

 taha o te rori i te Whare Puiha i runga

 mai o Pukemokemoke i Nepia nei.

  Haere mai kia mahia o koutou

       niho kia kaha ai koutou te ngau

       i te iwi poaka, i te aha atu.

        Na te WIRIHANA

                Tohunga mahi niho.

    Nepia, Aperira 23, 1868.

E  NGATIKAHUNGUNU     ! TI-

          TIRO MAI!



TENEI   nga, keihi hanga kei au, he

  mea tae hou mai. Ko  te tangata

e hiahia ana ki te kai reka, ki te hango,

pai, me haere mai ki au hoko ai. Kaore

he mea i kore i toku whare, kua kite ra

ano hoki koutou. Kua rongo hoki kou-

tou ki te whakatauki  na; —" Haere

mai e whai i te waewae o Uenuku kia

kai koe i te kai. " Koia hoki tenei, e

rite ana au ki a Uenuku  o te Rangi.

Ekore e taea te tatau i nga hanga o toku

whare. E  taea ranei te taiau i te kiri-

kiri o  tatahi ?  Ko  to rite hoki ia.

Engari me haere mai kia kite.

Me haere mai me " te whakapuru ki tahi

       ringa, me te patu kitahi ringa. "

              Na TATANA.





HAERE  MAI KI TE KAI MA

          KOUTOU!

RUA     tu taku whare taka rohi kei

     pahaki tata mai o te Peeke o Niu

Tirani i Nepia. Ekore e  ngaro taua

whare  i te tangata haere—he whare

hou tonu ia, he whare teitei. He nui

nga kai e hangaia ana e au, nga rohi

nei ano, nga keeki hei kai marenatanga,

nga pana, nga kai reka noa atu.

   He peeke witi (peeke kautahanga

 nei) etahi kei au e takoto ana mo te

 hoko.

 Haere mai koutou ki te whakamatau hi

                 aku kai.

    Na ANARU PEREEKI,

                    Kai taka rohi.

   Nepia, Akuhata 29, 1867.





   PANUITANGA.

 KI NGA  RANGATIRA o NGATIKA-

             HUNGUNU.

 KO  MIRA  raua ko RINITE tenei

     kei Nepia nga tino tohunga hanga

 whare, me te mano atu o nga mahi

 Kamura—nga   Whatitoka, nga Mata-

 pihi, nga Keeti, nga aha noa atu. He

 mea uta mai na maua i Ingarangi ra ano

 nga Haka, nga Inihi, nga Titi, me nga

 mea rino katoa, mo nga whare e hanga-

 ia ana e maua—no  reira i kaha ai, he

 mea whiriwhiri mai hoki.

   Ko te whare o Karaitiana ma i Tau-

 pata, i te rori putanga mai ki te taone

 nei, na maua i hanga. Ka  hiahia te

 tangata kia  hangaia e  maua  tetahi

 whare mona, ka kore ona moni e pai

 tonu ana maua ki te whenua hei utu.

 Ko  ta maua mahi he mahi hohoro, he mahi

                             





  He mea ta na HEMI WURU, i te whare ta o te Haaki

    Pei Herara, ki  Nepia, i te Taitei i nga rua wiki

    katoa—tena rua wiki, tena rua wiki.