Te Waka Maori o Ahuriri 1863-1871: Volume 2, Number 40. 24 December 1864


Te Waka Maori o Ahuriri 1863-1871: Volume 2, Number 40. 24 December 1864

1 1

▲back to top
  

    TE   WAKA MAORI O AHURIRI    

"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. " 

 No. 40. ]        NEPIA, HATAREI, TIHEMA   24. 1864. [VOL. 11

 HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA TUHI

                MAI.

   Tenei kua homai e Pitiera Kopu tona te kau

 herengi, 10s. mo te nupepa i a ia.

   He mea  atu tenei ki a Kipa kia hohoro te mau

' mai te hoiho a Pakatini—tenei nga moni te takoto

 nei. Kua pahemo te takiwa i ki mai e koe.

       KUA MATE  I TE WAIROA.



    Ko MIHI, tamahine a Maihe Kaimoana. No

    te U o nga ra o Tihema i hemo ai; kua roa

    noa atu te takiwa e takoto mate ana; ko te

    manawanui o taua kotiro i a ia e mate ana.

    he nui te manawanui. E whakahemo ana

    ka waiata ake i ona waiata; —

      Whakamau ki te rangi o parawai kohu ana;

      Kore rawa aku tikanga, numinumi noa au

      Ki te kokai o te whare.

      Nohea ra e mahuru kati nei ki au

      Ko tu ara a Maikuku ki whakangotoa iho.

       Tena koutou te hua mai na

       Kai te uhia te kiri kanohi

        Kai te matatu tonu i anei

      He manu maunu au kai te tao.

      Na  tu Kurapa i whakatorora

       To kai hua kai manu ruhi ra.

  Ko te runanga nui o te Kawanatanga o te

  motu i tu ki Akarana nei kua mutu; kua

  hokihoki mui nga pakeha  o roto o taua

  runanga, e hoki ana ki tona kainga, ki tona

  kainga atu. Ko  te Makarini tenei kua hoki

  mai ki Nepia nei.

     He parau  nga korero i kiia mai nei e

  whakatika ana  a Ngapuhi ki te riri ki te

  pakeha. He  iwi matau tena, ekore ratou e

  pai kia whawhai ki ona hoa tawhito, ara,

  ki nga pakeha. Ko Waikato  kai te ata

  noho i tenei takiwa, me Hauraki, me nga

  tangata o Tauranga, kai te noho pai katoa.

  Engari tena ano etahi tangata ngakau tutu

  e mahi ana ki te tuku i ona karere ki nga

  iwi o te motu haere ai hei kai whakakiki i

   nga tangata e noho pai ana kia tahuri ki te

  kino. Te mahi a ena tangata he whakara-

   ruraru i nga iwi, he tuku pouritanga ki

   runga ki te whenua. Ekore e noho pai i

   tona kainga ka whai pea ki nga ritenga

   totika. Tana i pai ai he whawhai, he tutu,

 • he hoki ki nga ritenga o te maoritanga. He

   mea paku te mea, hei take whawhai rawa

   ki a ia. E  rite ana ena tu tangata ki  te

   Kahu  e rere nei i runga i te rangi, ka kitea

   iho te manu e mahi kai ana mana, ka rere

   iho ki te patu.

     Ko te 10 o nga ra o Tihema 1864 te ra

   whakamutunga  o te takiwa i karangatia e

   te Kawana  i roto i tona panuitanga hei

   haerenga mai ma nga tangata e hiahia ana

   kia murua ona he o tona urunga ki roto ki

 te whawhai; ka haere mai ka Ki Tuturu,

 ka tuku mai hoki i tetahi whenua ki a te

 Kuini—ina te Kawana raua ko te Tianara

 e whakarite ki ia hapu, ki ia tangata, te nui

 o te wahi e tukua mai e ratou. Ko  te

 ritenga tena o te panuitanga o te Kawana.

 Ko  tenei kua mutu te takiwa i ki ai e te

 Kawana  hei haerenga mai ma te tangata

 haere mai—no te 10 o nga ra o Tihema i

 mutu  ai. Ko Wi Tamihana  tenei e tono

 ana ki a te Kawana  kia tukua atu taua

 takiwa ki a Pepuere, kia roa ai he takiwa

 hei whakaarotanga ma ratou ki te hounga o

 te rongo, ki te tukunga o te whenua ki te

 pakeha? E  whakaae  ranei te Kawana,

  kaore  nei.

    Ko rangatira o. te Kawanatanga o

  raua  ara, a te Pokiha ma, a te

 o te Kawana, kua kore,

  kua  ia ratou mahi; he rangatira hou

   to ratou upoko. He

  

 

                                        

  rangatira, hona ano tona rangatiratanga—

  rangatira tonu i tona tinana, tukua ki tona

  ngakau he ngakau rangatira ano. Kai te

          O                                                              O

  mohio nga maori o Wairarapa ki a ia. I te

  Whare Kaka e noho ana i mua ai. '

    Ko te Kawana  kei Waikato inainei. E

  mea ana kia haere ia ki Otakou ki te ma-

  takitaki i nga hanga e whakaputaputa ana

  ki reira inaianei hei. whakakite i te matau-

  ranga, i te tohungatanga  hoki, o nga

  tangata o tenei motu, o te pakeha, o te

  maori; hei whakakite hold i te ahua o te

  whenua tonu ano, ona pohatu, ona tarutaru,

  ona aha.

    Kua karangatia hei Weretana, Po Neke,

  te take o te Kawanatanga i nga takiwa e

  takoto ake nei; ko te Kawana me  nga

  tangata katoa o te Kawanatanga  hei reira

  noho ai—ko Akarana ka mahue. E ki ana

  hoki nga pakeha o nga. kainga ki te taha

  tonga, ki o Ngaitahu, he roa Akarana mo

  to ratou haere mai ki nga runanga. Heoi,

   riro aria i a ratou te ritenga, karangatia ana

  ko Po Neke hei nohoanga mo te Kawana-

   tangata.

   Kua  whakaekea a Taranaki, a Whanga-

  nui, ki te hoia ina ia noa nei.



    NGA RONGO, NGA AHA ATU, O KONEI.

   Ko te kaipuke ma Ihaka Whanga kua oti

   mai te hanga i Akarana, he kaipuke hou

   tonu katahi ka toia ki te wai. Ina tonu nei

   ka rore mai ki Nepia. E korerotia ana taua

  kaipuke he  tino pai rawa  atu, he tino

2 2

▲back to top
               TE WAKA  MAORI O AHURIRI.

tohunga nana i hanga; kua mahia katoatia

ki te kapa a raro, me nga titi hoki he kapa

katoa ano, ekore e waikuratia. He rewa

tahi taua kaipuke; ko te tu kaipuke kake

ki te hau ia. He kaipuke rahi ano; ko

nga  utu i utua ai £700. Haere tau, e

Ihaka!



  Ko  te Whitimoa tena kua riro ki Ingarani

e korerotia ana. Kei a te Makarini anake

nga mahi o Heretaunga inaianei.



  Ko Pitiera Kopu raua ko Hamana Taiapa

tenei kua tae mui ki Nepia nei, i runga kai-

puke, kia kite i a te Makarini. Ko te

kaipuke a Hamana, ko te " Reeri Paata, "

kua  retia e ia ki te pakeha, kia Ropata

Pakita, he  pakeha no  tona kainga ano.

Nga  utu mo te reti o taua kaipuke e hoatu

ana ki a Hamana e iwa pauna (£9) i roto i

te marama—ia marama, ia marama.

HE  WHARANGI  TUWHERA MA  NGA

          NOA TUHI MAI.



           Patangata Tihema 14 1864.

 KI  A TE KAI  TUHI  O TE  WAKA   MAORI.

 E HOA, —He   kupu naku ki a koe tenei.

 Kua rongo au i te korero o te Atua hou o

 Taranaki, a, tae mai ki Waikato. Kua tae

 mai hoki inaianei ki konei whakaakotia ai

 nga karakia me nga kura hoki. Ko te

 ritenga o taua Atua, hei whakamate katoa i

 tau taha i to te pakeha. Taihoa tatou ka

 rongo i te tika o nga korero a taua Atua ki

 te ritenga o ta raua mahi ko te Tianara.

   Penei nga korero e rongo ana au ko te

 karakia tenei o taua Atua; —

       Tangi Kerei; paata mai—me rire.

       Tangi Kerei; paata mai—me  rire.

         To  rire, rire.

   He karakia whakamutunga tenei: —

              Kororia, me te paata.

    Ekore e taea e au te korero nga karakia

 me te kura te tuhi atu, me nga ritenga hoki

 o taua Atua.

                 Na HORI NIA NIA.

   [He tika tau e Hori. Ekore ano koa

 koe e taea te korero i ena mahi porangi;

 kowai  koia te tangata whakaaro  tika e

  mohio ki ena mahi ? E ki ra koe ko tena

  Atua me tona ' paata, " me tona " tangi

  Kerei, " me tona parau atu, hei huna i au !

  Katahi ra ia te mahi kuare rawa atu ! Ko

  au tenei ko te tangata nana i haere te moana

  nui, te waha o te Parata; kua taea e au a

  runga i te rangi, a raro i te whenua; kua

  kitea e au nga mea ngaro o te ao; a, kore

  ana an e mate i ena mahi nunui, kia ngaro

  noa au i tenei moutere paku, i tenei Atua

  parau ? Koi noho noa te tangata, whaka-

  rongo noa ki tena mahi pohehe. Kaore

  ano koutou kia mohio  noa ki te mahi a

  Waikato, he whakataki mate mo te motu

  nei?  No te timatanga o tona mahi Kingi

  he kaha tangata tona kaha; no te matenga

  ka kiia he kaha Atua. I hea ranei ona Atua

  e ngaro ana i te timatanga o tona mahi, te

  puta mai ki te whakaatu i re mate e tako

  ana mai ki mua; te rironga o te whenua i

  te pakeha; te maunga  o te tangata i te

herehere ? No te matenga katahi ano ka

puta mai, ka ki mai; —" He oranga tenei! "

Te whakaaro a Waikato i te whakaturanga

o tona Kingi tera e eke nga iwi katoa o te

motu  ki runga ki tana tikanga. No  te

korenga, no te matenga, katahi ka whai ki

nga  tikanga whakawehi i te tangata kia

tahuri mai ki a ratou—ara, ko nga tikanga

Atua. Otira me  waiho ratou me o ratou

Atua kia mahi ana. Engari ko nga tangata

whakaaro totika kaua rawa e whakapono ki

enei mahi, koi waiho hei raru mona i muri

iho. • Otira e mohio ana matou  ki nga

tangata o Heretaunga, he  iwi matau; e

kore e ware ona whakaaro—inahoki; —" E

kore e ware nga mahara o te Kai Ahura-

hanga. "]



              Pourerere, Tihema 1864.

KI A TE KAI TUHI o TE WAKA MAORI.

   He kupu  atu tenei kia koe kia tukua

 atu e koe ki te Waka  Maori kia rongo

 mai oku hoa maori o te Kawanatanga

 kei Mohaka, kei te Wairoa, kei te Mahia.

 E hoa ma kia rongo mai koutou, e hoki-

 kohi katoa ana nga tangata o Heretaunga

 nei i te rawa, i te taonga; ahakoa Kingi,

 ahakoa Kawanatanga e kohikohi tonu ana

 i te taonga mo Waikato. He kore ra hoki,

 kaore ratou e pai ki te pakeha me ona

 taonga; tahuri ana ratou ki te kino. Muri

 iho tahuri ana mai ki nga maori o konei

 hei hoko rawa atu mo ratou. Ko tana utu

 taonga tenei mona, koia, ra tenei, kua tau

 ki runga ki a ratou a Ihowa hei tuara mo

 ratou, whakatikaia ana e nga  tangata o

 Heretaunga nei. Ki au he parau tahi, he

 patipati taonga mo ratou. Whakarongo

 mai iana ki toku whakahoki, he waiata na

 Whiuwhiu; —

   Hoake rawa nei nga mahara kia puheto au.

   Koi tua iti e oroa ana mai ki nga mahi a raro,

          a Tangiteruru.

   Ki  te pati, ki te kai, ki te rore, ki te hanga,

   Kia whiwhi ai ia, kia moe ai ia i te moenga o

          Titaka

   I a karipiripi, i a karaparapa, i a konohi rau.

 —I  te waru o nga ra o Tihema ka tikina

 te rakau, 55 putu te roa me te 4 inihi, mo

 te haki o te Kuini. E waru maero  te roa

 o te kainga i tikina ai taua rakau. Hari

 ana oku pakeha me  oku maori ki toku

 haki. Heoi ano.

   Na MORENA Kai Whakawa o te Kawa-

 natanga. \_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_



             Wairarapa, Noema 1864.

 KI A TE KAI TUHI o TE WAKA MAORI.

    Ko nga korero tenei o te Hui a Wi Tako

  Ngatata ki tana hui ki Waikane i te 27 o

 nga ra o Oketopa 1864.

    Kei runga ko Heremia te Tihi; —" Wha-

  karongo mai e aku hoa ki te ritenga o te

  hui o to tatou hoa. Koia tenei, me tuku

  mai tenei tau ki a ia mo  tana mahi kia

  mahi ia ki a te Kawana i tenei tau, kia ki-

  tea te whakaaro  o te Kawana   inaianei.

  Hei reira tatou mohio ai ki te mate o Nui

  Tireni; hei reira tatou mohio ai ki te wha-

  kaaro o to tatou hoa. Engari me tuku e

  tatou tona whakaaro kia puta ki tona hoa. "

3 3

▲back to top
               TE WAKA MAORI O AHURIRI.

Ka mutu  a Heremia; he mangai ia no te

hui a Tako.

  Kei  runga ko Wi  Taka  Ngatata: —

" Koia nei tonu te take o taku hui. Ko

taku  whakaaro  tonu tenei e kiia nei e

Heremia. He  whakaatu ake naku hei

whakatika mai ma  koutou, hei whakakahe

mai ranei ma koutou. Engari me korero

koutou mo tenei kupu aku. "

  Ka mutu  nga kupu tino nui o te hui a

Tako. Ka whakaaetia e nga rau e toru;

—"  Ae ! Ae !" Ko  taua hui a Tako, ko

te maungarongo a nga iwi e noho pai ana

ki a te Kawana; ko te manawanui o nga

iwi noho rangimarie ki a te Kawana. Ko

 te manawanui me te rongomau ka hoatu ki

a te Kawana; ma te Kawana e tapahi enei

 mea, heoiano; ma te Kawana e ki kaore ia

 e pai kia mau te rongo, e pai ana, kua

 mutu i konei.

   Kua mutu i konei nga korero o taua hui

 i whakaaetia e nga iwi katoa. Engari na

 Hapi i whakatuturu nga marama mo taua

 maungarongo a Wi Tako kia rua nga ma-

 rama. Koia tenei te whakaaetanga a nga

 iwi katoa.

   Na Piripi P. Apatu i tuku atu hei mata-

 kitaki ma nga iwi kai te whakarongo ki nga

 korero o taua hui.



   [E  whakapai ana matou ki te mahi a

 Piripi P. Apatu ki te whakaatu mai i te

 whakaaro o te hui a Wi Tako. Ta matou

 i whakaaro ai kua whiti rawa mai a Wi

 Tako  ki te taha Kawanatanga. Katahi

 ano matou ka mohio e rapurapu ana ano

 tona whakaaro. E pai ana.

    Ki te rongo korero a Piripi a muri ake

 nei me tuhi mai. ]



     REGISTER OP STRAY HORSES

  AT te Pohue—one  bay  gelding, white marks of

    rope on neck. Apply to Kipa.

  At Omarunui—an  entire horse—Description to be

    forwarded to Hohepa Paora of that place.

  At Kaiarero, Petane—a  light red bullock; one

    of  the ears split or " cut; " brand on  right



    shoulder, thus          and A G on thigh;

    white  marks  on left fore leg and on thigh.

    Apply to Rewi Tahana of Petane.

  At Omarunui—a   black horse, about two years old,

    no brand. When   first seen at the above place

    he was an entire, but he has since been castrated

    in  consequence of  biting the natives' horses.

    Apply to te Awa Puni as above.

  At  te Pakipaki—a  bay horse or mare (sex not

    stated), brand Xn. Has been running at the

    above place about two years. Apply to Pene-

    tiki Pokai as above.

  Two  stray horses at Matahiwi near Clive—one a

     black mare unbroken, about 8 years old, white

     spot on forehead, no brand; the other a bay

     gelding, 4 or 5 years old, unbroken, no brand,

     small white spot on forehead. Both have been

    running upon native land some 2 or 3 years.

     Apply to Kingita at the above place.

   At Omarunui, Tutaekuri, one chestnut colt, white

     face and white hind feet, branded WE; (con-

     joined) one bay mare, white face and white hind

     feet, branded WE; (conjoined) one entire horse,

     light bay, without brand. The owners of the

     above horses will find them on application to

     Tewi at Omarunui near Pawhakairo.

Ihaia Hutana (a Half-caste) is prepared to break

  in horses. His  charges are from £3. to £5.

  Any  person requiring  his services, will please

  apply to him at Waipukurau.





    PANUITANGA.

KO     te tangata nana nga hoiho kua tuhia ki

       raro iho nei, me haere ake ki a Tewi ki

Omarunui.

  Kotahi tariana pakaka, he ma te rae, he ma nga

waewae  o muri, ko te parani  be penei WE.

Kotahi uha pakaka, he ma te rae, he ma nga wae-

wae o muri, ko te parani he penei WE. Kotahi

te tariana, he whero te kara, kaore he parani.





  ERUA PAUNA HEI UTU.

 KUA    NGARO   i te Puketapu i nga marama e

       rua kua pahure nei tetahi hoiho raho poka,

 he pango, ko te parani he penei  kei te pakihiwi

 maui. Ka  hoatu nga moni i runga ake nei ki te

 tangata mana e mau mai taua hoiho ki Nepia ki a.

                       te WEPA,

                          Kai whakarite ruri.

   Nepia, Tihema 17 1864.





    PANUITANGA.

 HE    mea atu tenei naku ki aku hoa maori kia

       mohio ratou e whakatu TOA HANGA ana

 au ki Waipureku, ko Eruera Patitana te kai tiaki.

   Kai  reira nga taonga katoa a te pakeha; nga

 kai, nga kahu, nga huka, nga ti, nga kai Kirihimeti,

 nga aha noa atu.

                    Na NOURE,

                                     o Nepia.

   Nepia, Tihema 23 1864.





 TAHUTIMAI!   TAHUTIMAI!

 TENEI  nga hanga e makaia noatia ana e au;

     ehara i te tikanga utu ona utu. Ko nga

 hunga katoa o te pakeha, ina anake kei au—nga

 paraikete, nga hate, nga tarau, nga kahu raumati,

 nga  kahu hotoke, nga kai, nga tupeka, nga aha

 noa atu. Ko  te ahua he pai anake; ko te utu he

  iti noaiho—he mea  hoki naku  kia we te riro, i

  whakaititia ai. Ma koutou e haere mai ki te ti-

  tiro; ahakoa boko, kore ranei, me haere tonu mai

                   Na  te NOURE

                            Kei  Hekipiri Rori.





     WHAKARONGO!!

 E  MEA  ana a WIREMU RAETEPONE, o

       Waipawa, ki ona hoa Maori kia rongo mai

  ratou e hokohoko tonu ana ia i te Witi, i te Poaka,

  i te aha noa atu hoki a te tangata maori.

    Rupeke katoa nga taonga, me nga kai pakeha.

  kei tona whare hanga i Waipawa e tu ana hei hoko.





     WHAKARONGOMAI.

  KO    au tenei ko RAWHI, i te toa i tetahi taha

        o te rori i te whare Kawanatanga i Nepia,

  kua noho ke ki tetahi whare e tu ana i tetahi taha

  o te rori i te toa hou o te HUTANA ma.

    Me haere mai nga maori, me nga manuhiri, puta

  mai ki Nepia nei, me haere mai ki taua whare oku

  ki te matakitaki i aku hanga hou. Ara, ko nga

  Tera wahine, nga Tera tane, nga wipu, nga paraire,

  me nga aha noa atu—e wha nga pouaka hou mai

  no nga whenua pakeha e wahia ana e au inaianei.

  Tera  hoki nga  Koti puru, nga Tiakete, nga

  Tarautete, nga Hate, nga Ringi, nga Piwhi, me

  nga aha noaiho—he mea ngaware anake te utu, he

  mea pa; anake hoki.



     Haere mai ki te Matakitaki.

4 4

▲back to top
                TE WAKA  MAORI O AHURIRI.

KARANGATIA! KARANGATIA



TENEI   TE  HAERE  NEI nga kaipuke taonga

 1   a te HUTANA raua ko te EAWINI i roto,

i nga marama katoa. Heoti nei ano te whare e 

uta tika tonu mai ana i Ingarani i te hanga nei

i te Paraikete, na reira hoki i iti ai te utu.

  Nga kahu huruhuru o tenei whare mo te hotoke,

he mea uta tonu mai i Kotorani; nga hate, no Ma-

rikena tonu mai hoki. Ko te Tupeka o tenei whare

he hira ke nou ake i to etahi whare te pai—ki

te tangohia i te pauna kotahi ka hoatu noa he

paipa hei purunga,

  Ko  nga piwhi e iwa pene, tae ki te 11 pene,

mo te iari; he kara mau—ki te mea ka whakama-

tauria tera e hoki tonu mai te tangata ki te hoko.

   Ko nga kai katoa hoki kei konei e takoto ana;

 ko to huka kaore he kirikiri i roto.

   No mua noa atu ano tenei whare, ehara inaianei;

 ehara i te mea tupu ake i te po kotahi me te

 harori te ahua. No konei hoki i ngaware ai te

 hoko; he mohio hoki no ona tangata ki ana

 mahi, Ki te tango mui i te kahu pai, i te kahu iti

 te utu o rawahi.

       Na te HUTANA raua ko te EAWINI.





 KO WETARIKI TAROUA  e karanga atu ana

. ki ona hoa kia rongo ratou ki ona hanga

 hou tenei katahi ano ka tae mai. Hira ke noa ake

 te pai o enei hanga i ona hanga katoa o mua iho.

 Ko etahi enei, ara: —

     114 pea Tarautete Katene whakatawakawaka

         nei—he  mea ruhia katoa

    1000 iari Piwhi, ahua whero nei

     500 iari Paranera. he mea tu ke, he mea tu ke

     100 pea Puutu, he mea Watataita

     141 pea Puutu Wahine

     144 Panikina

     100 Paata paku nei, whai kopani rawa

     30 nga Umu

      30 nga Ti Kera

      30 ngu Paata nunui

      50 nga Tiakete kahu huruhuru

       o pouaka Karaka

   Me  nga Paraire, nga Kara, nga aha atu, mo

 nga hoiho to kaata. Ka  tata hoki te puta mai

 etahi hanga maha noa atu na runga mai i tetahi

 kaipuke no Ingarani.

      Kia mahara koutou ki te ingoa, ara: —

         WETARIKI TAROUA,

                                    O  WAIPUKURAU.





   Kia hohoro mai te tangata hoko, 

                 koi pau. 

       PANUITANGA.



  HE  kai hoko hoiho au. Ka tae mai te hoiho

   a te tangata ki au me hoko tonu e au; ka

  kore, ka waiho iho i au maku e hoko atu, ma te

  tangata nana te hoiho te ritenga ki au. Nga hoiho

  e waiho ana ki au ka kawea e au ki roto ki te tai-

  epa 25 eka te rahi; he nui te kai, te wai. Kia

  pahika atu i nga wiki e rua e noho ana ki roto

  katahi ka mea au kia whai whakaaro te tangata—

  ki te rua tonu wiki e noho ana. kaore tahi he utu.

                      Na TANA,

               Kei te taha ki te MIRA a TAMATI

                          i NEPIA.

    Noema 28. 1861.



        PANUITANGA.

  HE     pakeha hoko i nga kai maori nga tangata

         kua tuhia nei nga ingoa kiraro iho—ara,

  i te witi, i te aha noa.

          Ko te WATA ratou ko KENERE

                ko WATA ano.

     AKIHANATANGA



I  RUAHINE             I TUTAEKURI

             HE HOIHO,



   HE KAU, HE HIPI, HE AHA ATU.

EHOA      MA, tena au kei te whakatu i taku aki-

      hana, i te Whare Paparikauta i TE PERETI I

TUTAEKURI i roto i nga marama katoa—ia marama,

ia marama. He akihana hoko Hoiho, Kau, Hipi,

Poaka, me  etahi atu mea ora; tetahi, be tarutaru

kai hoiho nei, he kaanga, me nga parau, me nga aha

noa ahu whenua nei.

  Ko  te tangata e whai hoiho ana, aha atu ranei,

mo te hoko, me pa wawe mai ki a au ki Nepia nei.

  Te utu maku, mo te Kai-hoko akihana, kia ko-

tahi herengi i roto i te pauna kotahi, me ka riro

mai; ka rua pauna, kia rua hoki herengi—heoi nei

 ano te utu.

   Te utu mo te nohoanga o te kau, o te hoiho ra-

 nei, i roto i te taiepa i to po kotahi, he hikipene

mo  te po kotahi. Te tangata pirangi ki te waiho

 tona hoiho, kau ranei, ki roto i te taiepa me pa

 mai ki au, ki te pakeha nana te paparikauta ranei

 i reira ano. Engari, mo  te hoiho, kau  ranei,

 kaore e riro, kia rima herengi e homai ki te Kai-

 hoko mo te whakaaritanga.



            Na te IENIHI,

                         Kai hoko akihana.





       PANUITANGA.

 KO    aku hanga i taia atu nei au na runga mai i

       te kaipuke i a te NEPIA kua pau tenei te

 hoko—ekore  hoki e toe i te papai o aua hanga.

 Ko tenei he taonga hou enei kei au i tenei takiwa

 na runga mai i etahi kaipuke maua; ekore e taea

 te tatau. Ko taku karanga ano i mua a, koia ano

 tena; ka kore te moni i a koutou, ahakoa tena,

 me haeremai ano koutou ki te matakitaki—tena to

 rangi e kite ai koutou i te moni ka hoki mai ki te

 hoko.

   E hiahia ana au ki te hoko taewa; mate tanga-

 ta e whai taewa ana e haere mai ki taku whare,

 maku e hoko.

                    Na te HATANA.





  TURANGA  TERA HOIHO.

 E MEA  ana a HOURA, kai hanga tera nei, ki

    nga tangata Maori o Heretaunga kia rongo

 mui ratou e haere tonu mai ana ki a ia nga uta-

 utanga tera pai o Ingarani mai. He mea whakarite

 marire e ia kia hangaia mai ano; ehara i te mea

 hanga noa. Ko te ritenga o te utu e ngaware ana.

   Tuitui tonu ia i te mea pakaru, me ka mauria

 mai  ki a ia.

    Heekipiri rori.





  TENEI TE HANGA E TA MA.

 KO   TE WHAKAAHUA  TANGATA. Ko

        te tangata e hiahia ana kia mahia tona ahua

  me haere mai ki taku whare i Heekipiri Rori i

  Nepia. Ka  mahia e au te ahua o te tangata, ano

  he tangata ora tonu!

   Haeremai!  e koro ma, e kui ma! Haeremai

  kia mahia o koutou ahua; mo te mate rawa atu

  koutou ka waiho iho o koutou ahua ki o koutou

  tamariki hei tangi ma ratou i te ao nei. Haere

  mai, mahia hoki o koutou tamariki mo te tupono

  ki te mate e takoto ana te ahua  hei titiro ma

  koutou.

                            NA TUANA.



         HAERE MAI—MATAKITAKITIA.